In juni staat in Europa het een en ander op het spel – en dan spreken we niet alleen over het Europees kampioenschap voetbal. De spelers op de internationale kapitaalmarkt zullen aandachtig toekijken wanneer de Britten de laatste ronde ingaan van het spel om de toekomst van Europa.
De oude William Shakespeare zou zich met zijn voorliefde voor tragedie erg hebben verkneuterd in het huidige Europa. Volgens recente enquêtes zal de stemming over een Brexit op 23 juni 2016 waarschijnlijk niet als gevolg hebben dat Engeland zijn geografisch isolement als eiland ook uitbreidt naar een politiek isolement. Maar Jacques Delors en Helmut Kohl, die aan de wieg stonden van de Europese Unie, zouden hun tranen nauwelijks kunnen bedwingen. Wat is er eigenlijk geworden van de Europese gedachte van solidariteit en subsidiariteit?
“Wat is er eigenlijk geworden van de Europese gedachte van solidariteit en subsidiariteit?”
Griekenland
Binnen de eurozone rommelt het zelfs nog meer. Circa zeventig jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog beleven rechts-nationale partijen momenteel een wedergeboorte. De volkspartijen die het (voorlopig nog) voor het zeggen hebben, zijn intussen een schaduw van zichzelf geworden en beginnen zich stilaan terug te trekken.
De zogenaamde hulpacties voor Griekenland, die intussen het waanzinnige bedrag van bijna 250 miljard euro hebben bereikt, doen alles behalve de Grieken helpen. Volgens optimistische berekeningen is amper tien miljard euro in Griekenland zelf gebleven, oftewel 4%. Het overgrote deel van deze zogenaamde hulp werd rechtstreeks overgeboekt naar de rekeningen van de ECB en andere buitenlandse schuldeisers om het onafwendbare bankroet van het land zo lang mogelijk uit te stellen. In de economie noemt men dit gedrag het rekken van een faillissement. Volgens mij is dat een strafbaar feit. Maar zoals men zegt: waar geen aanklager is, is geen rechter.
” In de economie noemt men dit gedrag het rekken van een faillissement. Volgens mij is dat een strafbaar feit”
En in Duitsland, het machtigste land van de eurozone, worden over zeventien maanden parlementsverkiezingen gehouden. De regeringspartijen zullen waarschijnlijk een nog dramatischer stemmenverlies moeten incasseren dan tot nu toe het geval was en dit ten gunste van de AfD (Alternative für Deutschland). Zeker als de verantwoordelijken de waarheid over de insolventie van Griekenland, en daarmee het mislukken van het reddingsbeleid, zullen moeten erkennen.
Een mogelijke schuldkwijtschelding zal wellicht ook de hebzucht van andere, grotere eurolanden kunnen opwekken. De gevolgen zijn onvoorspelbaar als landen van de grootte van Italië in die richting zouden gaan denken.
Speculatief ingestelde partijen
Deze ongelukkige politieke situatie zet internationale beleggers zeker en vast niet aan tot investeren. Het tegendeel lijkt eerder het geval: men loopt zo veel mogelijk met een grote boog om Europese obligaties en aandelen heen. Meer nog, het zijn de eerder speculatief ingestelde partijen die bij tijd en stond een rally afdwingen op de (nog) niet gemanipuleerde aandelenmarkten.
De verschillende opkoopprogramma’s van de ECB hebben ertoe geleid dat de rente op de Europese obligatiemarkten gedaald is tot een niveau dat geen correcte weergave geeft van de eigenlijke risico’s.
Daarenboven wordt het ook steeds moeilijker alternatieven te vinden die in USD genoteerd zijn. De aankondigingen van de leden van het FOMC dat zij de rente (spoedig) willen verhogen, bezorgen de markt en de beleggers kopzorgen. Moeten de renteverhogingen dienen als compensatie voor het te laat optreden van de Amerikaanse centrale bank in de bestrijding van de inflatie? Als dat zo is, dan betekent dit dat de Fed behind the curve is en dat de inflatie dus sterker zou kunnen stijgen dan verwacht, met de daarbij horende negatieve gevolgen voor investeringen in het lange einde van de Amerikaanse rentecurve.
Maar als de renteverhogingen slechts een terugkeer inhouden naar een normalisering van het monetair beleid, zouden beleggingen in het lange einde van de rentecurve zonder meer positief reageren omdat de Amerikaanse Fed dan alles onder controle zou hebben en beleggingen in Amerikaanse obligaties internationaal gezien zeer aantrekkelijk zouden lijken.
In zulke omstandigheden dienen strategische beleggingen in sterke mate opgevolgd te worden en mag het risicobudget niet volledig worden uitgeput. De situatie moet opnieuw beoordeeld worden aan de hand van diverse data en bijgevolg moeten ook dikwijls de waarderingen herzien worden, wat vaak gepaard gaat met volatiele prijsaanpassingen.
Volgens de wet van Murphy hebben deze echter meestal een negatieve bijdrage tot het uiteindelijke resultaat. Met het oog op het Europese voetbalkampioenschap kan daarom eigenlijk maar één conclusie worden getrokken: Men moet het hoofd koel houden.