Wie komt er op Economische Zaken?

Wie er ook president wordt van de Verenigde Staten, Clinton of Trump, ze moeten allebei een expert aanstellen op economische zaken, want op dat terrein hebben ze beiden geen ervaring. Het is een fascinerend vooruitzicht dat voormalig president Bill Clinton mogelijk weer een hoge functie krijgt als zijn vrouw Hillary op 8 november de presidentsverkiezingen wint.

Op 8 juni haalde Hillary Clinton de Democratische nominatie binnen, terwijl Donald Trump al een tijdje zeker was van de Republikeinse nominatie. De verkiezing van Clinton, volgens velen de machtigste persoon ter aarde, is nu al historisch. Ze is een voormalig first lady, senator en minister van buitenlandse zaken en kan de eerste vrouwelijke president van de Verenigde Staten worden. Vastgoedtycoon Trump zou de eerste niet-politicus zijn. Ze moeten allebei nog kiezen wie hun running mate wordt voor de functie van vicepresident.

Clinton is favoriet, maar heeft als nadeel dat ze geen economische achtergrond heeft. Dit heeft geleid tot speculaties dat ze haar man, voormalig president Bill Clinton, gaat inschakelen. Trump heeft trouwens ook geen economische achtergrond en zelfs geen enkele ervaring in de politiek.

Probleem

Het belangrijkste probleem van Hillary Clinton is dat ze geen bewezen economische expertise op tafel kan overleggen. Daarom heeft ze misschien een functie in petto voor Bill. De Amerikaanse economie draaide immers goed tijdens zijn tweede termijn als president van 1997 tot 2001. Ze bestempelt hem als economisch expert, omdat ze de eer van het huidige economische herstel onder president Obama niet naar zich toe kan halen.

Er is geen rolmodel voor een vrouwelijke president, omdat ze de eerste zou zijn. Ze kan bijvoorbeeld iemand met economische kennis kiezen als haar vicepresident. Daarnaast is ze een pragmaticus en neigt ze licht naar links. Waarschijnlijk gaan we dus wat fiscale stimulering zien, maar niet overmatig veel. Omdat zij de eerste vrouwelijke president zou worden, weten we niet zo goed wat we moeten verwachten.

Clinton heeft ook niet echt een duidelijke visie op de Amerikaanse economie en de toekomstige rol van de VS in de wereld. Veel kiezers vragen zich af waar ze voor staat. Er is veel onduidelijkheid over wat precies haar overtuigingen zijn, zowel op economisch gebied als daarbuiten. Volgens sommigen heeft ze geen positieve agenda, maar er is nog wel tijd om er een op te stellen.

Van Obama weten we wat hij graag doet en wat zijn overtuigingen zijn, maar bij Clinton is dat een stuk onduidelijker. Door haar lange carrière wordt ze gezien als een professionele politica die haar kaarten niet op tafel legt. Mensen bewonderen haar vastberadenheid, maar volgens sommigen is ze een beetje opportunistisch. Wat dat betreft is ze minder geliefd dan Trump, die niet van de gevestigde orde is.

Volgens Cornelissen moet ook Trump iemand aanstellen met economische expertise. Zijn uitlatingen over de enorme staatsschuld van de VS en zijn protectionistische houding zijn verontrustend.

Zakenlieden maken doorgaans geen goed economisch beleid. Zijn idee om de Amerikaanse schuld te herstructureren en daarmee de Amerikaanse kredietwaardigheid op het spel te zetten, is ongehoord. Als hij dat daadwerkelijk doet, verliezen Amerikaanse Treasuries hun risicovrije status als wereldwijde benchmark. Het is ondenkbaar dat dit gebeurt.

Protectionistischer beleid

Ik vrees dat beide kandidaten als president een protectionistischer beleid zullen voeren dan Obama. Het Amerikaanse vrijhandelsklimaat is op dit moment helemaal niet zo goed. Protectionisme zal wel stemmen trekken en Clinton heeft al afstand genomen van de Transatlantic Trade and Investment Partnership (TTIP). Toch zal haar beleid waarschijnlijk niet protectionistischer zijn dan nodig. Ze heeft een positieve economische agenda nodig en ze moet duidelijk maken wat ze gaat doen als president.

Voor Trump ligt dat vanzelfsprekend heel anders. Hij treedt niet echt in detail over zijn voorstellen, maar zijn anti-Chinese retoriek – de dreiging van hoge invoerheffingen voor Chinese producten – voorspelt weinig goeds. Zijn voorstel om een muur te bouwen op de grens met Mexico en tijdelijk geen moslims toe te laten is ook niet echt handelsvriendelijk.

Nu de kandidaten bekend zijn, gaat de aandacht uit naar wie ze kiezen als hun vicepresident. Potentiële running mates voor Clinton zijn senator van Ohio Sherrod Brown, senator van Massachusetts Elizabeth Warren en minister van arbeidszaken Tom Perez, een hispanic. Het is niet waarschijnlijk dat ze kiest voor Bernie Sanders, de senator van Vermont die ze heeft verslagen in de race om de Democratische nominatie.

Running mate

Het is interessant om te zien wie Clinton kiest als running mate. Volgens sommigen zou Warren de Democratische partij kunnen verenigen. Zij is linkser dan Clinton en kan zo de achterban van Sanders bereiken. Wat deze combinatie zeer interessant en waarschijnlijk onverslaanbaar maakt, is dat twee vrouwen het dan opnemen tegen Trump. Voor Wall Street is het minder gunstig als Warren vicepresident wordt, want zij is zeer kritisch over het financiële hart van het land. Dat kan dus voor enige onrust zorgen.

Voor Trump zijn senator Joni Ernst van Iowa, senator Bob Corker van Tennessee en gouverneur Chris Christie van New Jersey de mogelijke running mates. De keuze van Trump voor zijn running mate is ook interessant. Voor hem zou het verstandig zijn om een vrouw te kiezen, maar welke vrouw wil dat? Het zou ook verstandig zijn om iemand te kiezen met politieke ervaring, maar op dit moment is het een enorm carrièrerisico om bij Trump aan te haken. Het wordt lastig voor hem.

Beleggers moeten ook rekening houden met mogelijk verschuivingen in het Amerikaanse Congres op 8 november. Naast de president wordt ook het hele Huis van Afgevaardigden en een derde van de Senaat gekozen. Op dit moment hebben de Republikeinen een meerderheid in het Huis van Afgevaardigden (246-188) en in de Senaat (56-44).

Het is maar de vraag of Trump zijn plannen door het Congres kan loodsen als hij de nieuwe president wordt. Vooral als de Democraten een meerderheid hebben in de Senaat. Dan blijft de huidige patstelling bestaan. Trump roept dus wel veel verontrustende dingen, maar of ze in de praktijk ook werkelijk tot uitvoering komen …

Terug naar het columns overzicht