De vertraging van de wereldwijde economische groei kan gedeeltelijk toegeschreven worden aan de zwakke vraag veroorzaakt door een spaar- en capaciteitsoverschot. Dat zegt Tracy Chen, CFA, CAIA, Portfolio Manager and Head of Structured Credit, Brandywine Global (een filiaal van Legg Mason).
We onderzochten de spaarquote als percentage van het bpp in zeven grote landen – de VS, China, Japan, Zuid-Korea, Duitsland, het VK, Australië en Canada.
Dat deden we omdat ze de meest volledige gegevens hebben: van de overheid, bedrijven en huishoudens.
- De spaarquote van bedrijven maakt het grootste deel uit van de nationale spaarquote in de meeste van deze landen, met uitzondering van Australië waar de spaarquote van de huishoudens het leeuwendeel voor zijn rekening nemen. In bijna al deze landen daalde de spaarquote van bedrijven, wat tekenend is voor een zwakkere winstgevendheid. Dit was het meest markant in Australië en China.
- De spaarquote van de huishoudens valt sterk terug in het VK en daalt lichtjes in Japan, terwijl die stijgt in Australië.
- De spaarquote van de overheid bedraagt meestal minder dan 5% van het bpp in de onderzochte landen en is negatief voor Japan, het VK en de VS – wat doet twijfelen aan de fiscale stimuli van deze landen. De fiscale balans zweeft meestal rond nul of in de verlieszone. In de VS verbetert de fiscale balans, dankzij fiscale besparingsmaatregelen.
- De nationale spaarquote kent een stijgende trend in landen met een zekere vorm van negatieve (NIRP), nul- (ZIRP) of lage rentebeleid of kwantitatieve versoepeling, zoals Japan, de VS en Duitsland. Dit toont aan dat monetaire stimuli geen aansporing geven tot meer uitgeven, maar dat het soepeler beleid het sparen aanmoedigde. De spaarquote steeg in de VS van 14% in 2009 naar 18% in 2015. De groei van de spaarquote in de VS werd aangedreven door de fiscale besparingsmaatregelen van de overheid.
- De nationale spaarquote kent een dalende trend in landen met een vorm van residentiële woningbubbel, zoals Australië, Canada en China. Hoewel men China als de grootste spaarder ter wereld beschouwd, moeten we er toch op wijzen dat dat de nationale spaarquote gedaald is sinds de wereldwijde financiële crisis, van het toppunt van 50% in 2008 naar 45% in 2015. We zien vier redenen.
- De verouderende demografie van China en de geleidelijke uitbouw van een nationale sociale zekerheid systeem.
- Lagere bedrijfswinsten door een tragere groei van de productiviteit als gevolg van een capaciteitsoverschot in veel sectoren.
- Meer geliberaliseerde interestvoeten en een meer ontwikkelde financiële markt, wat de Chinese bedrijven toegang bood tot externe financiering.
- Een tragere groei van het overheidsinkomen ten gevolge van de vertraging van de economische groei.
De echte vraag is of de recente daling van de Chinese spaarquote tijdelijk is, of dat dit het begin inluidt van langdurige economisch verval vergelijkbaar met Japan in de jaren ’90 van vorige eeuw.
De stijging van de nationale spaarquote in Europa, Japan en de VS is een zeer interessant fenomeen, omdat hun centrale banken zware dosissen ZIRP/NIRP/QE-beleid voorgeschreven hebben. De stijging van de spaarquote bewijst dat een soepel monetair beleid niet altijd in staat is om de economische groei te stimuleren of inflatie te genereren. Integendeel, het bevordert alleen een spaaroverschot.
Dit beleid zorgde wel voor activabubbels in landen in de groeimarkten, waardoor de spaarquote in deze regio’s een zekere daling kende. We geloven dat de centrale banken meer gezond verstand aan de dag zouden moeten leggen – geld drukken zal de groei niet bevorderen. Het wordt tijd dat de centrale banken hun monetair beleid bijstellen. Hun beslissingen zullen een aanzienlijke impact hebben op de rendementscurve en op risicovolle activa.
Elke ochtend beleggingstips ontvangen? Meld u gratis aan voor Cashcow Daily!