Ahold heeft in 2009 goede resultaten behaald. In absolute zin waren die resultaten solide, in relatieve zin zelfs uitstekend. Ik ben dan ook tevreden over onze prestaties.
2009 was een moeilijk jaar voor de sector. Het was een jaar van recessie in al onze markten, een jaar van toenemende werkloosheid en van afnemend consumentenvertrouwen, een jaar waarin de klant voor lager geprijsde producten koos en een jaar waarin we voor het eerst in lange tijd met voedseldeflatie te maken kregen. De concurrentie is daardoor sterk in hevigheid toegenomen.
We hebben onder deze omstandigheden niettemin:
- onze omzet met 6% verhoogd tegen constante wisselkoersen;
- het bedrijfsresultaat uit voortgezette activiteiten met 9,6% verbeterd;
- een onderliggende operationele retailmarge van 5,1% gerealiseerd;
- de kasstroom uit de operationele activiteiten en het rendement op vermogen verbeterd;
- hogere scores behaald op klanttevredenheid bij Albert Heijn en al onze merken in de Verenigde Staten;
- het marktaandeel verhoogd van Albert Heijn, Giant-Carlisle, Giant-Landover, Stop & Shop, Gall & Gall, Etos, ICA in Zweden en in de Baltische staten;
- en in alle activiteiten volumestijgingen gerealiseerd.
Kijkend naar onze afzonderlijke merken:
Albert Heijn heeft haar marktaandeel vergroot tot het hoogste percentage ooit: 32,8%. Ter illustratie: drie jaar geleden was dat nog 27,5%. Die groei is het tastbare resultaat van onze strategie. Een strategie die voorziet in waar voor het geld van de klant, een uitstekende dienstverlening, een innovatieve ervaring en gemak. Ook is deze groei het gevolg van de succesvolle integratie van de voormalige Schuitema-winkels in 2009. We hebben vorig jaar 48 vernieuwde Albert Heijn-winkels geopend, waarmee we duizenden klanten een betere winkelervaring bieden. In die nieuwe winkels zijn ruim 1000 nieuwe producten te vinden in vergelijking met de winkels waarvoor ze in de plaats zijn gekomen. Zoals velen van u al weten, is Albert Heijn in 2009 van start gegaan met AH puur&eerlijk, een nieuw huismerk voor biologische, fair-trade en ecologische (non-food)producten, scharrelvlees en duurzaam gevangen vis. Ook hebben we een AH-applicatie voor de iPhone gelanceerd. Dat was een enorm succes: de applicatie behoorde wekenlang tot de meest gedownloade applicaties van Nederland. De applicatie heet Appie en is gebaseerd op het principe van het boodschappenlijstje, dat automatisch in de volgorde verschijnt waarin de producten in de winkel zijn te vinden en meeverandert als de klant een andere Albert Heijn bezoekt. Appie biedt daarnaast ook nog recepten, winkelinformatie, bonusaanbiedingen en andere mogelijkheden. Volgens de laatste twee supermarktonderzoeken van marktonderzoeksbureau GfK heeft Albert Heijn de positie nog verder verbeterd, met de XL-winkels op de eerste plaats.
Het marktaandeel van Etos is ook gegroeid. Etos is nu de op één na grootste speciaalzaak op het gebied van gezondheids- en schoonheidsproducten van ons land. De keten is in 2009 voor het tweede achtereenvolgende jaar tot beste drogist van Nederland uitgeroepen. Speciaalzaak in wijn en gedistilleerde dranken Gall & Gall bestond in 2009 125 jaar, vergrootte haar marktaandeel en introduceerde een nieuwe merkidentiteit die een nog breder publiek moet aanspreken.
In Tsjechië is een belangrijke herstructurering van de activiteiten afgerond. Alle winkels opereren nu onder één merk (Albert). We hebben 23 onvoldoende presterende winkels gesloten, 12 grote hypermarkten verkleind en aanzienlijke kostenbesparingen in alle aspecten van de bedrijfsvoering doorgevoerd. Ik ben tevreden over de vooruitgang die we in 2009 in Tsjechië hebben geboekt. De financiële resultaten zijn echter nog altijd onaanvaardbaar. Hoewel ik verwacht dat we hier in 2010 winst zullen boeken – een belangrijke verbetering in vergelijking met 2009 – moeten we doorgaan met de ontwikkeling van ons aanbod en blijven inspelen op de behoeften van de klant. Dan kunnen we een sterk en financieel gezond bedrijf neerzetten.
Voor onze joint venture ICA was 2009 een goed jaar. In Zweden hebben we het marktaandeel verhoogd, vooral dankzij ingrijpende prijsverlagingen. In combinatie met de sterkere nadruk op kosten heeft dit geleid tot een toename van het bedrijfsresultaat met 35%. Bij ICA in Noorwegen verbeterden de resultaten: het bedrijf was het vierde kwartaal winstgevend in vergelijking met de substantiële verliezen die een jaar geleden nog werden geboekt. Het managementteam in Noorwegen heeft een enorme kosten- en klantgerichtheid aan de dag gelegd en voor de Rimi-winkels een nieuwe discounter-formule geïntroduceerd. Er zijn inmiddels 76 van de 247 winkels vernieuwd, en dit programma wordt voortgezet. In de Baltische staten is het marktaandeel vergroot en is flink bespaard, onder andere op de lonen. De economische omstandigheden waren hier zeer slecht, mogelijk het slechtst van heel Europa, waardoor we toch verlies hebben geleden. Ik heb echter het volste vertrouwen dat we weer winst kunnen boeken zodra het economische klimaat verbetert. Door de solide prestaties en ijzersterke balans vormt ICA een interessant onderdeel van de portefeuille van Ahold.
Zoals vorige maand al is aangekondigd, hebben wij besloten ons aandeel in JMR vooralsnog niet te verkopen. De verkoopprijs die we onder de huidige marktomstandigheden en gezien de aard van ons belang zouden kunnen bedingen, levert onvoldoende waarde op voor onze aandeelhouders. Gunstig is wel dat het hier om een sterke bedrijfsactiviteit gaat die een goed dividend oplevert. Vanuit het perspectief van de belegger is de huidige eigendomsstructuur duidelijk niet ideaal. Ik ben evenwel niet bereid om JMR weg te geven, alleen om onze portefeuille te vereenvoudigen.
In de Verenigde Staten hebben we het marktaandeel van Stop & Shop en Giant-Landover vergroot en de marges verbeterd. Ook het identieke omzetvolume en het aantal klantbezoeken ging omhoog. Klanten gaven ons een betere score voor prijs, kwaliteit en algehele tevredenheid en we hebben als onderdeel van een nieuw Value Program een nieuwe klantenkaart geïntroduceerd. Stop & Shop en Giant-Landover ontvingen beide de prestigieuze Supermarket News Retail Excellence Award voor 2009. Als onderdeel van een driejarig winkelvernieuwingsprogramma kwamen bij Giant-Landover 34 winkels aan de beurt, waardoor het totaal voor de eerste twee jaar is uitgekomen op 66. Giant-Landover heeft met behulp van de resultaten uit die bewuste winkels de brutomarge verbeterd, het marktaandeel vergroot en de hoogste identieke omzet van onze drie Amerikaanse supermarktketens gerealiseerd.
Bij Giant-Carlisle ging de marge daarentegen omlaag. Oorzaken waren de concurrerende omgeving en de hogere kosten. Wel hebben we de identieke omzet verhoogd, de klanttevredenheid verbeterd en het marktaandeel vergroot.
Bij alle drie de Amerikaanse supermarktketens zijn verdere initiatieven ontplooid die meer inzicht in de klant opleveren. We hebben verder een extern bureau ingehuurd om onze analyse te verbeteren en het begrip van klantgedrag te vergroten.
Eind vorig jaar hebben we belangrijke wijzigingen in de organisatie bekendgemaakt. Dit is de volgende stap naar een grotere klantgerichtheid en efficiëntieverbetering door vereenvoudiging van de activiteiten. De structuur in Europa en de Verenigde Staten is nu voor het eerst vergelijkbaar.
We hebben het afgelopen jaar tevens een aantal belangrijke benoemingen gedaan. Carl Schlicker is in het kader van de wijzigingen in de Europese en Amerikaanse organisatie benoemd tot President en CEO van Ahold USA Retail en Sander van der Laan tot algemeen directeur van Albert Heijn. Begin december heeft Ahold versterking gekregen van Lodewijk Hijmans van den Bergh als nieuwe Chief Corporate Governance Counsel. We zullen u later in de vergadering vragen te stemmen over zijn benoeming. Lodewijks voorganger Peter Wakkie heeft Ahold eind 2009 verlaten. Peter was sinds 2003 lid van de Raad van Bestuur en heeft bij de transformatie van Ahold een belangrijke rol gespeeld. Ik wil hem bedanken voor de enorme bijdrage die hij heeft geleverd en hem het beste voor de toekomst wensen.
Met de uitvoering van onze strategie voor maatschappelijk verantwoord ondernemen hebben we verdere vooruitgang geboekt. Op het gebied van klimaatverandering hebben we samen met ruim 500 van de grootste ondernemingen ter wereld het Copenhagen Communiqué ondertekend. Ook zegden we onze steun toe aan het Consumer Goods Forum-initiatief. Ter verbetering van onze eigen CO2-voetafdruk maken we gebruik van innovatieve technologieën om onze winkels en distributiecentra milieuvriendelijker te maken en de hoeveelheid verbruikte energie terug te dringen. Om onze klanten te helpen om dit moeilijke jaar door te komen, hebben we in onze winkels en op onze consumentenwebsites uitgebreid aandacht besteed aan manieren om meer uit het boodschappenbudget te halen en goed te eten voor minder geld. Daarnaast hebben we ons vooral ingezet voor de mensen in onze gemeenschappen die hulp het hardst nodig hebben, bijvoorbeeld in de vorm van steun aan voedselbanken in zowel Europa als de Verenigde Staten. In ons Corporate Responsibility Report 2009 kunt u meer lezen over onze strategie voor maatschappelijk verantwoord ondernemen en onze activiteiten op dit gebied.
Kijkend naar 2010 en verder:
Net als veel van mijn collega-CEO’s zie ik op de korte termijn geen belangrijke verbetering in het economisch klimaat. De werkloosheid blijft hoog en op het aanwezige arbeidspotentieel wordt nog altijd onvoldoende beroep gedaan. Ik verwacht dan ook dat de consument zich terughoudend zal blijven opstellen. We verwachten in de loop van 2010 een licht toenemende inflatie. Was het klimaat in onze sector begin 2009 nog relatief gunstig, in de loop van het jaar zagen wij ons geconfronteerd met deflatie en klanten die op zoek gingen naar lager geprijsde producten. Ik hoop dat zich in 2010 een tegenovergestelde ontwikkeling aftekent en dat de omstandigheden in de loop van het jaar verbeteren. Niemand, ook wij niet, heeft op dit moment een helder zicht op de toekomst.
Ook in 2010 zullen we ons weer snel en effectief aanpassen aan de omstandigheden als de situatie daarom vraagt. Net als in 2009 zullen we het evenwicht tussen omzet, marge en marktaandeel beheersen. Over de marge geven we geen specifieke prognose af, maar dat de totale onderliggende retailmarge al een paar jaar stabiel is rond 5% geeft enige geruststelling dat we de omzet en het rendement effectief in balans kunnen houden. Ons streven is een voortgaande verhoging van de omzet ondanks de deflatiedruk en de consument die goedkopere producten wil.
Terwijl veel concurrenten een terugtrekkende beweging maken, zijn wij bij Ahold juist van plan om in 2010 circa 40% meer te investeren. Een deel van dat totale bedrag van € 1,1 miljard wordt gebruikt voor de versnelde uitrol van winkelvernieuwingen. Zo wordt het tempo van de winkelvernieuwingen bij Albert Heijn bijna verdubbeld naar zo’n zeven winkels per maand. De vernieuwingsactiviteit bij Stop & Shop en Giant-Carlisle wordt verder versneld en we ronden dit jaar het driejarige vernieuwingsprogramma bij Giant-Landover af, van in totaal 100 winkels.
In Nederland willen we verder groeien dan de dagelijkse voedselbehoefte van de consument. We willen ook aan andere dagelijkse behoeften voldoen. Zoals u weet koesteren wij de ambitie om onze sterke positie in voeding uit te bouwen naar sommige non-foodcategorieën. Een gespecialiseerd team houdt zich al twee jaar bezig met de vraag wat wij als non-food zouden moeten aanbieden. Vorige maand zijn we van start gegaan met ons nieuwe non-food aanbod in wat wij bij Ahold voor het gemak ‘consumable durables’ noemen, duurzame goederen die zich voor directe consumptie lenen. We onderscheiden daarin vier categorieën: slapen en kleding, werk en vrije tijd, koken en wonen, en kijken en lezen. Voor die categorieën hebben we 1200 nieuwe producten ontwikkeld met een aansprekend ontwerp en een zeer scherpe prijs. We ruimen in onze winkels niet meer vloeroppervlak in voor onze non-foodproducten maar gaan de bestaande ruimte efficiënter gebruiken. Aan ons voedselaanbod en de daarvoor bestemde ruimte wordt niet getornd.
Naarmate we onze dienstverlening en non-foodproducten verder uitbreiden, kunnen we ook ons aanbod via het internet verbeteren. Ook zonder breder aanbod is de verwachting dat de omzet uit boodschappen via het internet in de ontwikkelde landen verdubbelt in de komende vijf jaar. Bij Ahold hebben we de merken en de infrastructuur om daar een belangrijk marktaandeel in te bemachtigen.
In de Verenigde Staten blijven we werken aan de verbetering van de winkelformule. Een grens- en functieoverschrijdende groep van onze topmanagers heeft zich gebogen over de gemaksmarkt en de mogelijkheden die er liggen voor kleinere winkelformules. We hebben in 2009 bijna 1000 huismerkproducten in onze Amerikaanse winkels geïntroduceerd. Ook dit jaar gaan we door met het verbeteren en uitbreiden van ons aanbod aan huismerken.
Wat nieuwe markten betreft, hebben we eerder dit jaar Ukrop’s overgenomen, een toonaangevend supermarktbedrijf in Richmond in de Amerikaanse staat Virginia. De nieuwe supermarkten worden onderdeel van Giant-Carlisle. Er wordt goede voortgang geboekt en we hopen de activiteiten soepel en effectief te kunnen integreren. We kunnen daarbij rekenen op de steun van de familie Ukrop en het aanwezige managementteam. We zien hier belangrijke kansen om de omzet te verhogen en de prestaties te verbeteren. Zo is Ukrop’s in tegenstelling tot de concurrentie niet open op zondag, voor de Amerikaanse consument de belangrijkste dag om boodschappen te doen. Verder wordt er op dit moment geen wijn of bier verkocht. Zoals u misschien ook weet, hebben in Connecticut vijf voormalige Shaw’s-winkels overgenomen. In Europa kijken we of Albert Heijn autonoom in België kan groeien, en dan met name of we de grens over kunnen met gebruikmaking van de sterke logistiek van de Nederlandse activiteiten.
De overname van Ukrop’s en de vijf winkels van Shaw’s in Amerika zijn op zich kleine transacties. Toch geeft dit een goed beeld van de kansen die er in de huidige omgeving liggen. Bovendien is dit een duidelijk teken van een verschuiving naar een nieuwe fase voor Ahold en van ons voornemen om zowel in nieuwe als in bestaande markten te groeien. Zoals u weet, hanteren wij een streefdoel voor de groei van 5% op de middellange termijn. Dat en meer kunnen we bereiken met de activiteiten die we op dit moment in portefeuille hebben.
Onze medewerkers – de kern van ons bedrijf – hebben in 2009 zoals altijd weer het verschil gemaakt door hun onvermoeibare inzet voor onze klanten. Ik wil hen dan ook hartelijk bedanken voor hun steun en hun harde werk in het afgelopen jaar.
Samengevat heeft Ahold ook in 2009 weer solide resultaten geleverd, hebben we ons snel en effectief aangepast aan de veranderende omgeving, onze activiteiten verder versterkt en goed ingespeeld op de kansen die zich aandienden. We hebben met succes een kostenbesparingsprogramma van € 500 miljoen afgerond en zijn van start gegaan met een nieuw programma dat € 350 miljoen aan kosten moet besparen. Dit programma wordt eind 2012 afgerond. We zijn vorige week begonnen met een terugkoop van eigen aandelen ter waarde van € 500 miljoen, die de komende twaalf maanden wordt uitgevoerd.
Elke ochtend beleggingstips ontvangen? Meld u gratis aan voor Cashcow Daily!
