Negatieve rente en QE hebben de Japanse economie niet geholpen. Lage inflatie en zwakke groei kenmerken de Japanse economie en ondanks de ingrepen van de BoJ is de yen sterker geworden. Wordt het tijd dat de BoJ overgaat tot het nemen van drastische maatregelen? Bob Jolly, Head of Global Macro Strategy bij Schroders vraagt zich af of monetarisering het laatste middel is voor de Bank of Japan (BoJ) om inflatie op te stuwen.
Monetarisering is de uitgifte van geld door een centrale bank zonder schuldbewijs. Bij monetarisering in zijn puurste vorm kan de centrale bank ongelimiteerd geld bijdrukken die de overheid naar willekeur kan besteden, zonder dat daar een gelijkwaardige verplichting tegenover staat op de overheidsbalans.
De overheid kan net zolang geld uitgeven totdat de vraag naar goederen, diensten en arbeid de inflatie laat oplopen.
Waarom werkt beleid van BoJ niet?
Japan is een relatief gesloten economie. Het is niet makkelijk de wisselkoers als een hefboom te gebruiken om de inflatie te verhogen. Bovendien is de export van Japan behoorlijk prijs-inelastisch. Een zwakke yen zal bedrijfswinsten een boost kunnen geven, maar stimuleert niet de vraag naar goederen en diensten.
Japan is er weliswaar in geslaagd economische groei en werkgelegenheid te stimuleren, maar succesvol in het krijgen van momentum om inflatie op een hoger niveau te krijgen is het niet.
Wat heeft Japan nodig?
Japan moet zijn economie oververhitten en de daarbij horende inflatie een onlosmakelijk deel van haar economie laten worden. Om dit te bereiken moet zij bestedingsinflatie creëren.
Dit ontstaat als de vraag zo hard groeit dat de druk op schaarse productiefactoren toeneemt en een positieve output gap ontstaat, waarbij de feitelijke productie de productiecapaciteit overtreft.
Als huishoudens en bedrijven vraag en inflatie als een permanent onderdeel willen zien dan zijn meer investeringen nodig om aan de vraag te kunnen voldoen, moet meer arbeidskracht ingeschakeld worden, hogere lonen betaald worden en uiteindelijk een positieve dynamiek ontstaan om meer groei te realiseren.
Waarom heeft Japan monetarisering nog niet toegepast?
Monetarisering is gericht op inflatiestijging, maar inflatie is een indicator die achterloopt. Hoeveel geld de BoJ moet bijdrukken en uitgeven is niet op voorhand te bepalen. Hierdoor neemt de kans op een beleidsfout toe en kan te veel inflatie worden gegenereerd – of nog erger: hyperinflatie – en ontstaan de volgende risico’s: Een vrije val van de yen; druk vanuit de markt op China / landen in Azië om de munt te devalueren, zodat de concurrentiepositie behouden blijft; inflatieverwachtingen kunnen wereldwijd stijgen; waarderingen kunnen dalen, maar tastbare assets als vastgoed en goud zullen het relatief goed doen.
De euro stijgt en de VS en VK zouden het Japanse experiment kunnen volgen. Gezien de historie met hyperinflatie in Duitsland zullen zij er geen voorstander van zijn als de ECB de geldpers laat draaien. Het zou kunnen leiden tot het uiteenvallen van de eurozone. Monetarisering is het laatste wapen waarnaar gegrepen kan worden en de impact zal enorm zijn. De gevolgen voor de wereldeconomie zouden weleens onbeheersbaar kunnen zijn. Cash in kruiwagens is niet de oplossing.
Elke ochtend beleggingstips ontvangen? Meld u gratis aan voor Cashcow Daily!