In de eerste column uit deze reeks keken we naar de verschillende vormen van duurzaam beleggen. Duurzaam beleggen wordt op twee manieren aangeboden: door categorieën aandelen volgens een specifieke set regels uit te sluiten of, helemaal aan de andere kant van het spectrum door actief op zoek te gaan naar de meest duurzame aandelen.
Uitsluiten geschiedt door een ESG-specialist (in het geval van Think is dat Vigeo Eiris) een aandelen effectenuniversum te laten onderzoeken. Daaruit volgt een universum dat voldoet aan duurzaamheidseisen. Actieve fondsen hebben een actief beleid en sluiten niet uit maar creëren een best in class. Die zijn niet alleen ‘groener’, maar presteren (bij implicatie dankzij het onderzoek) ook beter. Klopt dat wel?
De efficiënte markt theorie geldt niet voor groen beleggen
Centraal in het debat over actief en passief management staat de bekende Amerikaanse econoom Eugene Fama met zijn ‘Efficiënte Markthypothese’. Volgens hem was het praktisch onmogelijk aandelen te selecteren die outperformance zouden leveren. Outperformance behaal je namelijk door informatie over bedrijven die nog niet bekend is (dus nog niet is verwerkt in de prijs) in je voordeel aan te wenden. Omdat markt- en informatiesystemen erg efficiënt zijn, is dat bijna nooit het geval. Op basis van die aanname is onderzoek naar aandelen onzinnig en is iedereen die claimt wel zulke selecties te kunnen doen, vriendelijk uitgedrukt, te optimistisch.
Groene ‘inefficiënte’ markten en wonderbeleggers versus bulten data
Niet iedereen is het daarmee eens: beleggers wijzen op succesverhalen van bijvoorbeeld Warren Buffett en het bestaan van marketcrashes als bewijs van het tegendeel. Academici en passieve aanbieders wijzen juist op de massa’s bewijs dat outperformance door technische of fundamentele analyse nauwelijks lukt. De markt van duurzame aandelen zou echter niet zo efficiënt zijn en echt onderzoek kan daarom wel zin hebben. Ieder bedrijf wenst namelijk een duurzaam beleid te hebben en draagt dat uit -er is een incentive om zaken mooier voor te stellen dan ze zijn. Dit wil niet zeggen dat het beleid risico reducerend (zie vorige column voor de theorie achter deze uitspraak) werkt. Actieve ESG-fondsen kunnen, als gevolg van de hogere vergoeding voor hun diensten, daar beter onderzoek naar doen en zo van de inefficiënties profiteren, althans zo luidt de theorie.
Gronings onderzoek: geen verschil tussen actief en passief
Onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen onderzochten of actief beheerde ESG-fondsen inderdaad een beter rendement haalden dan hun passieve tegenhangers. Ze keken daarbij naast de categorie van effecten ook naar zaken als prijs en de mate van afwijking van de index. De onderzoekers concludeerden dat er geen bewijs is dat actieve fondsen, kijkend naar performance, het beter doen dan vergelijkbare passieve tegenhangers. Vooral de prijs van de fondsen is hierbij een remmende factor. Tel daarbij op dat er nogal wat index-huggers in de dataset van de Groningers zaten en u zult de conclusie als weinig verrassend ervaren.
Snijden in eigen vlees: Global Equity ETF of Sustainable World ETF
Dat passief actief verslaat verbaasde mij natuurlijk niet. De kosten van actieve fondsen zijn dermate hoger dat een outperformance heel moeilijk is. De conclusie dat een groot deel van de actieve fondsen niet zo actief is als beloofd, is ook al geen nieuws. De combinatie van bovenste twee conclusies maakt outperformance door actief beheer onwaarschijnlijk.
Bovenstaande zegt echter nog niets over de relatieve winstgevendheid van ESG-beleggen. Bij Think onderschrijven we de principes van de UN PRI (Principles for Responsible Investment) en bieden klanten de mogelijkheid zo te beleggen als ze willen. Wij hebben dus geen mening over of u nu de Think Global Equity ETF of de duurzame equivalent de Think Sustainable World ETF gebruikt om wereldwijde aandelen exposure in uw portefeuille te realiseren -liever hebben we natuurlijk niet dat u een andere duurzame oplossing koopt ?.
Het rendement op beide producten vinden we wel relevant. Eigenlijk gingen we ervan uit dat de ETF waar geen duurzaamheidsscreening op wordt toegepast, de Global Equity ETF dus, het beter zou doen. Kijk je echter naar de afgelopen vijf jaar dan blijkt de Sustainable World ETF toch meer rendement te hebben opgeleverd (74,33% vs 68.42%).