Op de financiële markten groeien de bomen tot in de hemel maar maken beleggers zich ook zorgen. Grote zorgen. Natuurlijk, over Y2K, weet u het nog, dat onze computers de omschakeling van 1999 naar het jaar 2000 niet aan zouden kunnen. Maar er is ook iets anders. Beleggers vrezen ervoor dat ze hun anker zullen verliezen.
Tienjarige Amerikaanse staatsrente
Dat anker is de tienjarige Amerikaanse staatsrente. Behalve het feit dat de rente als basis dient voor veel andere rentes, zoals op hypotheekleningen, is de tienjarige Amerikaanse staatsrente de barometer van het vertrouwen van beleggers in de toekomst. Als dat vertrouwen hoog is, stijgt die omdat beleggers risico’s durven te nemen en de veiligheid van de Amerikaanse staatsobligaties niet nodig hebben. Kruipt de somberheid in de markten, dan zie je dat meteen aan die rente, die dan zakt. Die rente is ook een alarm voor beleggers. Dreigt de inflatie bijvoorbeeld te klimmen in de toekomst, dan loopt de tienjarige rente ook op.
In de zomer van 1999 maakte president Bill Clinton bekend dat de VS in 2015 de totale staatsschuld, op dat moment circa 5600 miljard dollar, zo’n 55 procent van het bruto binnenlands product (bbp), afgelost zullen hebben. Geen staatsschuld betekent geen staatsrentes, inclusief het tienjarig tarief.
Ik herinner me nog de discussies in de collegebanken daarover. Het werd allemaal nog erger tussen Kerst en Oud en Nieuw, toen uit de nieuwste ramingen van het Amerikaanse CPB bleek dat de schuld niet in 2015 maar al in 2009 helemaal afgelost zou zijn als de regering alle begrotingsoverschotten voor schuldaflossing zou gebruiken, zoals de regering-Clinton van plan was. Die overschotten waren niet mals, met ruim 140 miljard dollar in 2000 en 256 miljard dollar in 2001 bijvoorbeeld.
Ongegrond
Die vrees van beleggers bleek ongegrond. Onze computers gingen soepel van 1999 naar 2000 en de Amerikaanse staatsschuld klom zelfs, naar iets boven 60 procent van het bbp. Sinds 2007 spoot die zelfs omhoog, naar inmiddels 
ruim 26.500 miljard dollar ofwel bijna 110 procent van het bbp. De komende jaren klimt die nog verder.
Het goede nieuws is dus dat beleggers niet hoeven te vrezen dat ze zonder anker zullen komen te zitten. Het slechte nieuws is dat de alarmfunctie van de kapitaalmarkt uitgezet is (de rente stijgt niet hoewel de schuld verdubbeld is), er is sprake van een soort langdurige snooze-periode. Het is de Fed met haar grootschalige inmenging in de werking van de kapitaalmarkt die daarvoor gezorgd heeft. Beleggers kunnen maar beter wakker blijven om te voorkomen dat ze zich verslapen en wakker worden in een wereld van hoge inflatie terwijl de rente op hun veilig geachte staatsobligaties niet meestijgt ter compensatie.