De meeste beleggers, zeker als ze in een ontwikkelde markt wonen, zijn zich waarschijnlijk niet al te zeer bewust van de impact die de opkomende markten hebben op de wereldeconomie. En dan heb ik het niet alleen over China of over de overheden. Steeds meer grote ondernemingen zijn gevestigd in een opkomende markt, een trend die ik – Mark Mobius – voorlopig niet zie veranderen.
Daarnaast zijn er ook steeds meer bedrijven in opkomende markten die zich opwerken tot spelers van wereldformaat. Het zal voor sommigen wellicht verrassend lijken dat enkele van ’s werelds grootste beursintroducties op de opkomende markten hebben plaatsgevonden. Onlangs kreeg ik een interessant rapport te zien van het McKinsey Global Institute, waarin werd voorspeld dat het aandeel van de opkomende economieën in de Fortune Global 500 tegen 2025 waarschijnlijk 45% zal bedragen, tegen slechts 5% in 2000. Vandaag is driekwart van de 8000 bedrijven met een jaaromzet van USD 1 miljard of meer gevestigd in een ontwikkelde economie. Volgens het rapport zouden daar echter wereldwijd 7000 extra bedrijven bij kunnen komen, en 70% daarvan zou in een opkomende markt gevestigd zijn. Dat is een enorme verschuiving van de wereldwijde ondernemingsslagkracht! En er zijn interessante gevolgen aan verbonden, die de beleggers zeker niet mogen negeren.
De afgelopen jaren is het aantal beursintroducties op opkomende markten toegenomen, wat nieuwe mogelijkheden biedt voor de wereldwijde beleggers, al was er dit jaar wel een sterke afname van de beursintroducties in continentaal China. In de eerste helft van 2013 vond de grootste beursintroductie niet in een ontwikkelde markt zoals de VS, het VK of Singapore plaats, maar in Brazilië, en zij was goed voor meer dan USD 5 miljard. De aandelen van opkomende markten nemen een groter deel van de wereldwijde marktkapitalisatie voor hun rekening dan de meeste mensen beseffen, en ze vertegenwoordigen nu al zo’n 35% van de wereldmarkt. Ik denk dat veel beleggers naast interessante beleggingskansen grijpen als zij hun horizon niet uitbreiden en oog krijgen voor deze trends.
Opkomende spelers in de wereldwijde fusies en overnames
De financiële en schuldcrisissen die in de VS en Europa losbarstten in 2008-2009 hebben de opkomende markten de gelegenheid geboden om nieuwe kansen op fusie- en overnamegebied te grijpen. Sinds het ontstaan van de crisissen is een groot deel van het herstel in de VS en Europa gefinancierd via begrotingstekorten en de uitgifte van staatsschuld, twee factoren die een probleem blijven in deze regio’s. Hun situatie steekt ook schril af tegen de financiële gezondheid van veel opkomende markten, die hun lesje reeds hadden geleerd tijdens eerdere crisissen in hun eigen gebieden. De opkomende markten beschikken door de bank genomen over hogere valutareserves dan de economieën van de ontwikkelde markten, en zij moeten dan ook minder extra schuld uitgeven om hun economieën te stimuleren. Veel bedrijven in opkomende markten zitten op een berg geld, en kunnen gaan shoppen voor meer marktaandeel en de recentste technologie, en zij doen dan ook belangrijke overnames, van autoconstructeurs tot filmzaalketens. Het zal alvast niet verbazen dat China op zoek is naar meer aardolie- en gasbedrijven. Gelet op de groeivoorspellingen voor zijn economie en de verwachte stijging van de vraag naar brandstof is de Chinese overheid al een aantal jaren druk bezig met overnames op energiegebied. Hieronder ziet u waar het gros van de Chinese investeringen naartoe gaat.
Bedrijven uit opkomende markten hebben soms een voordeel ten opzichte van hun tegenhangers in de ontwikkelde markten, omdat zij vaak overheidssteun genieten voor hun overnames. Veel van de nieuwe potentiële wereldwijde spelers bieden kwaliteitsproducten aan tegen lagere prijzen. Het totale aantal transacties waarbij een onderneming uit een opkomend land een andere onderneming in een ontwikkeld land overneemt, is toegenomen. Tussen 1997 en 2003 vertegenwoordigden de in opkomende economieën gevestigde bedrijven die andere bedrijven buiten hun grenzen overnamen 4% van de wereldwijde fusie- en overnameactiviteit – in de periode 2004 tot 2010 is dat cijfer reeds gestegen tot 17% van het wereldtotaal. In 2011 werd 20% van de meerderheidsacquisities (waarbij dus een meerderheidsaandeel in een bedrijf wordt genomen) tussen de ontwikkelde en de opkomende landen opgestart door een bedrijf in een opkomende markt. Hoewel de globale fusie- en overnameactiviteit dit jaar op een laag pitje is gebleven, verwacht ik wel dat de opwaartse trend zal aanhouden, en dat de bedrijven op de opkomende markten daarbij een sleutelrol zullen spelen.
Naarmate de ondernemingspower in de opkomende markten toeneemt, zullen steden die veel beleggers nu niet eens op een kaart kunnen aanduiden in de toekomst grote beleggingscentra worden. En die expansie zou gepaard kunnen gaan met meer banen, hogere inkomens en tal van andere voordelen in deze steden.
De grote technologische sprong voorwaarts
Al deze activiteit heeft ook geleid tot een grote technologische vooruitgang in sommige opkomende economieën. Deze economieën nemen de recentste technologische ontwikkelingen over van de ontwikkelde landen, maar sneller dan ooit tevoren. Zo bezat in Kenia minder dan 3% van de gezinnen een telefoon aan het einde van de jaren 90 – tegen eind 2011 bezat 93% van de gezinnen een mobiele telefoon. In het land beschikten veel consumenten ook niet over een bankrekening, en de bankkantoren waren schaars en moeilijk bereikbaar. Maar met de invoering van mobiel bankieren is het niet langer nodig om een groot materieel netwerk van bankkantoren uit te bouwen. Het M-PESA systeem, dat werd ingevoerd in 2007, is waarschijnlijk het meest ontwikkelde systeem voor mobiele betalingen ter wereld, en het concept breidt zich ook snel uit naar andere landen. De “M” staat voor “mobiel,” terwijl “pesa” Swahili is voor “geld.” Deze dienst voor geldtransfers en microfinanciering via mobiele telefoons betekent een revolutie voor de financiële transacties, en tegenwoordig maakt 73% van de Kenianen er gebruik van. Geld kan worden overgemaakt of opgenomen via een code. De Kenianen kunnen zelfs taxiritjes betalen via het systeem.
Ik denk dat dit soort adembenemende ontwikkelingen tot een hogere productiviteit zal leiden, die dan ook de economische groei zal ondersteunen. En over het algemeen is een sterkere economische groei in een land ook gunstig voor zijn bedrijven. Volgens mij bieden de landen die op de goede weg zitten hun privébedrijven de kans om te groeien en te bloeien. Ons team is opgetogen over het ontstaan en de groei van deze potentiële opkomende Fortune 500’s van de toekomst.
Zoals wijlen Sir John Templeton zei: “Als je over de hele wereld zoekt, vind je meer en betere koopjes dan als je je beperkt tot één land.”
Door: Mark Mobius, bestuursvoorzitter van Templeton Emerging Markets Group
