Ik ga er niet van uit dat 2014 net zo’n mooi aandelenjaar wordt als 2013. Voordat ik in zal gaan op de redenen, is het raadzaam eerst nog even terug te kijken naar 2013. Juist de ontwikkelingen van vorig jaar zijn wat mij betreft een punt van zorg.
De afgelopen jaren werden de beurzen bijna volledig bepaald door het monetaire beleid van de Centrale Banken en dan met name door de Fed, die de crisis te lijf is gegaan door op grote schaal obligaties en hypotheken te kopen. Hiermee zorgde alleen de Fed al dat er maandelijks circa 85 miljard dollar aan nieuw geld bij kwam. Het grootste deel van dit nieuwe geld kwam in de financiële wereld terecht. Voor een deel werd dit geld gebruikt om gaten te dichten en voor een deel om aandelen en/of obligaties te kopen. Dit aanbod zorgde uiteraard voor stijgende koersen. In mei vorig jaar kondigde de Fed voor het eerst aan dat zij wellicht de stimuleringsmaatregelen wilde afbouwen. Beleggers haalden hierdoor massaal hun geld weg uit vooral de Emerging Markets om het tegen de hogere rente weg te zetten in de VS en in Europa. Toen de Fed vanwege de snel stijgende rente (en de politieke situatie?) besloot de tapering uit te stellen, herstelden veel financiële markten zich. De aandelen in de VS en EU stegen weer en ook de korte rente daalde. De obligaties en de aandelen van de Emerging Markets herstelden echter nauwelijks. In euro’s gemeten daalden de obligaties aldaar met circa 6% en de aandelen met ruim 10%.
Geen alternatief
Naast tapering is er nog een goed Nederlands begrip dat de westerse aandelenbeurzen heeft beïnvloed: TINA. Dit staat voor: There Is No Alternative. In goed Nederlands: er is geen alternatief. De acties van de wereldwijde Centrale Banken hebben ervoor gezorgd dat de korte rente bijzonder laag staat. De lage rente, de enorme hoeveelheid geld die wordt gecreëerd en het feit dat ondernemingen fors in de kosten hebben gesneden, waren de belangrijkste redenen voor het forse herstel op de aandelenmarkten.
Is 2014 goed jaar?
De meeste internationale (economische) instanties gaan ervan uit dat dit jaar de wereldwijde economie verder zal aantrekken. De gemiddelde verwachting is dat de wereldwijde economie dit jaar met circa 4% zal groeien. Gegeven het lage niveau waar we vandaan komen, de aantrekkende werkgelegenheid en het feit dat overheden minder hoeven te bezuinigen, maken deze schatting wat mij betreft waarschijnlijk. Mede door deze economische groei is de consensus onder analisten dat de grote Europese ondernemingen dit jaar een winstgroei van 14% zullen laten zien. Zelfs een prachtige winststijging van bijvoorbeeld 10% zal dan een negatieve reactie op de beurskoers hebben. De gemiddelde koers-winstverhouding voor ondernemingen in de AEX bedraagt nu 16. Een jaar geleden was dat nog geen 13,5. Hoewel de economische vooruitzichten steeds beter worden, denk ik niet dat 2014 per saldo weer een zeer goed aandelenjaar wordt. De aandelenbeurzen zijn namelijk wel erg ver vooruitgelopen op deze ontwikkeling.
Bron: Theodoor Gilissen
Een en ander betekent niet dat ik negatief ben over aandelen. Ik denk dat ondernemingen wel degelijk een behoorlijke winstgroei zullen realiseren. De relatief hoge waardering en de wel erg optimistische houding van de beurs zorgen er echter voor dat ik van mening ben dat er helaas ruimte is voor tegenvallers. Een flinke daling acht ik ook niet waarschijnlijk. De nog steeds lage rente blijft ervoor zorgen dat de alternatieven weinig opleveren waardoor er nog steeds geld naar de aandelenmarkt gaat. Dit legt automatisch een bodem onder de koersen.
Door: Richard de Jong, Van Lieshout & Partners
