‘Lithium’ is onder liefhebbers bekend als een van de betere nummers van de voormalige rockband Nirvana. Zanger Kurt Cobain gebruikte het zeldzame metaal in een medicijn tegen zijn manische depressies.
De beleggingswereld kent het middel inmiddels als onderdeel van batterijen. Die zijn tegenwoordig gewild. Lithium is een noodzakelijke grondstof voor de productie van batterijen voor smartphones, laptops en elektrische auto’s. Ook is lithium nodig voor het mogelijk maken van de opslag van de overcapaciteit van energie die wordt opgewekt door windturbines en zonnepanelen. Een goed verstaander begrijpt het vast al: lithium is de grondstof van de toekomst. Om die reden wordt lithium ook wel ‘de witte olie’ of ‘de nieuwe benzine’ genoemd.
Begin 2011, toen de smartphone-hype zijn hoogtepunt bereikte en steeds meer mensen aan de iPhone of Samsung gingen, piekte de vraag naar ondernemingen die hier hun brood mee verdienen. Daarna verging het zoals met iedere hype, hij doofde weer, tot de fabrikant van elektrische auto’s Tesla bekendmaakte een gigantische batterijfabriek in de Nevada woestijn te willen neerzetten. De autobouwer heeft de ambitie om tegen 2018 500.000 auto’s te produceren. In de ‘gigafactory’ moeten per jaar een half miljoen batterijen van de band rollen. Om dat te kunnen realiseren is zo goed als de volledige (huidige) wereldproductie van lithium nodig.
Begeerde goedje
Tesla is al lang niet meer de enige die op zoek is naar het begeerde goedje dat uit zout gewonnen wordt. Andere autobouwers storten zich ook op de groeiende markt voor elektrische wagens. Volkswagen bijvoorbeeld heeft een batterijfabriek gepland ter waarde van 10 miljard euro. Het gevecht om deze grondstof is volledig losgebarsten. Er staan tussen nu en 2020 wereldwijd zeker 12 grote batterijfabrieken in de steigers, het merendeel in China.
De vraag naar lithium zal dus naar verwachting fors toenemen, Goldman Sachs verwacht een verdriedubbeling. Lithium is moeilijk te ontginnen. Tweederde van de wereldvoorraad van 42 miljoen ton ligt op onbereikbare locaties. Vooral in de Atacama woestijn in Chili kan lithium relatief gunstig worden gewonnen.
Door de stijgende prijzen melden zich in de zoektocht naar lithium en nieuwe mijnlocaties al tientallen nieuwe bedrijven. Nu wordt 89 procent van de totale lithiumproductie beheerst door maar vijf mijnen. De grootste bedrijven zijn Sociedad Quimica y Minera de Chile (Chili), FMC (VS), Albemarle (Chili) en Orocobre (Australië). Vooral in de Atacama woestijn in Chili kan lithium relatief gunstig worden gewonnen.
Dat de strijd om deze grondstof is losgebarsten blijkt wel uit het feit dat het Chinese Tianqi een belang heeft genomen in SQM. Dat is nu (nog) maar een paar procent, maar men is al volop in onderhandeling met de schoonzoon van Pinochet (directeur van SQM) voor het verwerven van een kwart van de aandelen.
Naast de te verwachten vraag vanuit de automobielindustrie is er nog een sector erg geïnteresseerd. In de wereld van de groene energie (zonnepanelen en windturbines) is het het streven batterijen te ontwikkelen die én goedkoop zijn én voldoende capaciteit bezitten om de opgewekte energie op te kunnen slaan. Lithium is daarmee uitgegroeid tot ’s werelds ‘hottest commodity’.
Witte olie
Is de toekomst voor ‘de witte olie’ dan louter zonnig? Nee, natuurlijk zijn er ook bedreigingen. Zo leiden sterk oplopende prijzen op termijn altijd tot meer aanbod. Er wordt de komende jaren dan ook niet alleen veel meer vraag maar ook meer aanbod verwacht. Zo heeft Tianqi in China een uitbreiding van de productie aangekondigd, net als de Greenbushes lithium mijn in het zuidwesten van Australië. Meer mijnen maken zich eveneens op om de productie op te voeren.
Het opstarten van een mijn kost echter tijd en de productie is zoals gezegd in handen van slechts een paar grote bedrijven. Mede daardoor kan het nog wel even duren voordat het aanbod aan de sterk toegenomen vraag kan voldoen. De tracker Global X Lithiu, die genoteerd staat aan NYSE investeert in totaal in 30 bedrijven wereldwijd die allen actief zijn in de winning van lithium. Deze ETF heeft een marktkapitalisatie van ruim 110 miljoen dollar. Er wordt een bescheiden dividend uitgekeerd van 0,2 procent. Beleggers dienen zich te realiseren dat deze lithium ETF een beta heeft van 1,25. Daarmee is het dus geen belegging met een bescheiden risico.
Één reactie op “Even de batterij opladen”
Goed verhaal, maar de raming van de totaal beschikbare hoeveelheid Li (42 miljoen ton vlgs je verhaal, waarvan 2/3 niet/moeilijk bereikbaar zou zijn) klopt niet. UNEP geeft heel andere statistieken: voor Li een EGR (Extractable Global Resources) van 800 miljoen ton. De extractie bedroeg in 2010 28000 ton; rekening houdend met forse toename van vraag wordt tot 2050 een totale extractie van 2,2 miljoen ton verwacht. Deze extractie zal vlgs ramingen in recent proefschrift “Managing Raw Materials Scarcity” van Theo Henckens (RU Utrecht, Oktober 2016) in 2050 ca. 92000 ton op jaarbasis bedragen. Op basis van dergelijke cijfers zou dan in 2050 nog een extractable voorraad voor meer dan 8000 jaar beschikbaar zijn. Op basis van genoemd analyses wordt Lithium gekwalificeerd als “not scarce”. Maar vertragingen in de verdere ontwikkeling van de extractiecapaciteit t.o.v. de toenemende vraag zouden mogelijk wel kunnen bijdragen tot relatieve schaarste.
Jan Oomen