Financiële markten zijn geen waakhonden

Column | Nog geen reacties

Financiële markten bleven kalm terwijl de Verenigde Staten in oktober leken af te koersen op een faillissement. Terwijl een krach juist zo handig zou zijn geweest om de Republikeinen in beweging te krijgen (en zou voor ons een mooi instapmoment opgeleverd hebben). Maar financiële markten laten zich niet zo gemakkelijk mobiliseren voor politieke doeleinden. Onderliggend is de Amerikaanse economie immers robuust (zoals blijkt uit de inkoopmanagersindexen) ondanks de automatische bezuinigingen (sekwester). Het tijdelijk dichtgooien van de overheid behoort tot Amerikaanse politieke folklore. De geschiedenis leert dat het nooit lang duurt (wanneer de betaaldag voor veteranenpensioenen en sociale uitkeringen in zicht komt en dus uitbarstingen van volkswoede niet ver weg zijn, is het snel voorbij), betalingen met terugwerkende kracht worden uitgekeerd, en de negatieve economische invloed beperkt. Ook is het moeilijk voorstelbaar dat een Amerikaanse president een daadwerkelijk faillissement van de Verenigde Staten zou accepteren. Als puntje bij paaltje zou zijn gekomen, vermoed ik dat hij op basis van staatsnoodrecht het schuldenplafond zou hebben genegeerd. Beter een clubje ruziënde juristen, dan wereldwijde ophef op financiële markten en een hervatting van de Grote Recessie. Het had dus weinig zin voor beleggers een gokje op een faillissement te wagen. Bovendien zou je ook nog kunnen redeneren dat speculeren op een financiële crisis als gevolg van een Amerikaans faillissement je uiteindelijk weinig zou opleveren: zwaaien met outperformance in een depressie levert weinig op. Maar je kunt het natuurlijk betreuren dat van financiële markten geen prikkel uitging om Amerikaanse politici te dwingen zich als volwassenen te gedragen.

Financiële markten zijn geen waakhonden

Iets dergelijks speelt ook in Europa bij het tienjaars renteverschil tussen Duitsland en Frankrijk. Als je alleen naar de zogenaamde economische ?fundamentals’ zou kijken (relatieve schuldenpositie, relatieve kredietwaardigheid financiële sector, relatieve concurrentiepositie enzovoorts, enzovoorts), dan zou het tienjaars renteverschil wel wat hoger uitvallen dan de huidige halve procent (vijftig basispunten). Maar financiële markten zijn zich maar al te zeer bewust dat de monetaire unie een drieklassenmaatschappij is. Je hebt kleine landen (Nederland, Portugal), je hebt grote landen (Italië, Spanje) en je hebt Duitsland en Frankrijk. Voor Europa en de euro is de Frans-Duitse as essentieel, Duitsland kan en zal Frankrijk nooit laten vallen en daarom is een lage risicopremie gerechtvaardigd. Het nadeel van deze lage premie is dat hier geen enkele prikkel op de Franse president François Hollande uitgaat om zijn trage, al te trage hervormingsbeleid te veranderen. De passiviteit van Hollande wordt nog versterkt door het conjuncturele herstel dat zich in de Eurozone aftekent en uiteraard ook Frankrijk niet voorbijgaat: bij vloed gaan alle boten drijven en fietswrakken verdwijnen uit zicht. Je kunt het natuurlijk betreuren dat er van financiële markten zo weinig druk wordt uitgeoefend, maar het is niet anders. Daarmee blijft Frankrijk een economische en politieke tijdbom. Hollande heeft uit de krant kunnen lezen dat hij de komende jaren van doen heeft met dezelfde kanselier, Angela Merkel, weliswaar wat meer in toom gehouden door de sociaaldemocratische SPD. De kans dat hij zijn premier vervangt en een meer ?Duitse’ koers gaat varen is vooralsnog gering. Onderhuids broeit het, maar het heeft geen zin om financiële markten als thermometer te gebruiken. Sinds Draghi een pistool uit de la getrokken heeft en duidelijk zichtbaar op tafel gelegd heeft (ik doel natuurlijk op het OMT, waarvan de rechtmatigheid trouwens nog steeds betwist wordt), zijn obligatiemarkten kalm. Naar mijn mening overigens kan het OMT nooit voor Frankrijk worden ingezet: te groot om te kunnen redden. Dat laat onverlet dat financiële markten geen waakhonden zijn, zij schatten waarschijnlijkheden in, niet alleen economische, maar ook politieke.

Door: Léon Cornelissen, hoofdeconoom Robeco

Financiële markten zijn geen waakhonden


Deel dit artikel

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Terug naar het columns overzicht

Door de site te te blijven gebruiken, gaat u akkoord met het gebruik van cookies. meer informatie

De cookie-instellingen op deze website zijn ingesteld op 'toestaan cookies om u de beste surfervaring te geven. Als u doorgaat met deze website te gebruiken zonder het wijzigen van uw cookie-instellingen of u klikt op 'Accepteren' hieronder, dan bent u akkoord met deze instellingen.

Sluiten