Gunstige economische berichten uit de eurozone voeden de speculatie dat de ECB binnenkort zal aankondigen wanneer en hoe er een einde zal worden gemaakt aan QE. De Britten sturen aan op een overgangsfase na maart 2019 maar er is nog veel onduidelijk over hoe die fase er dan uit zou moeten gaan zien.
In de Europese industrie wil het groeiherstel maar niet echt doorzetten. Na een flinke groei in mei (van 1,2%) is er in juni weer 0,6% minder geproduceerd. Niettemin doet de economie het als geheel prima. Deze week werd de economische groei in het tweede kwartaal bevestigd op 0,6% (kwartaal-op-kwartaal). Zowel de binnenlandse vraag als de export lijken aan de groei te hebben bijgedragen. Italië deed het met een groei van 0,4% beter dan verwacht en Spanje liet ook weer mooie groeicijfers zien. Na een groei van 0,8% in het eerste kwartaal was de groei in het tweede kwartaal met 0,9% zelfs nog hoger. In Nederland was sprake van een uitzonderlijke hoge groei van 1,5% (zie focus). Duitsland laat aanhoudend mooie groeicijfers zien (dit kwartaal een groei van 0,6%) en Frankrijk wist de groei uit het eerste kwartaal (0,5%) te evenaren.
Het doorzettende economische herstel in het eurogebied voedt de speculatie dat Mario Draghi – de president van de Europese Centrale Bank (ECB) – op niet al te lange termijn zal aankondigen wanneer en hoe er einde zal worden gemaakt aan het obligatie opkoopprogramma (QE). Maar omdat de inflatie nog steeds niet duurzaam in de buurt van de doelstelling van de ECB (een inflatie van minder, maar dichtbij 2%) is gekomen en de ECB zich volgens deze week gepubliceerde notulen zorgen maakt over de waardestijging van de euro ligt het voor de hand dat een eventuele afbouw van dit programma zeer geleidelijk zal plaatsvinden. De langere termijn inflatieverwachting – zoals die kan worden afgeleid uit aan inflatie gekoppelde obligaties – ligt al sinds juli nagenoeg onveranderd op 1,6%.
Uit de VS kwam er ook positief economisch nieuws. De Amerikaanse consument is het derde kwartaal voortvarend van start gegaan. In juli gingen er 0,6% meer spullen over de toonbank van de detailhandel dan in de maand daarvoor. Tegen de achtergrond van een goed blijvend consumentenvertrouwen, groeiende werkgelegenheid en een geleidelijk oplopende inflatie lijkt een volgende rentestap van de Fed slechts een kwestie van tijd. ING gaat uit van een renteverhoging van 0,25%-punt in december.
In het VK heeft de overheid een aantal ‘position papers’ vrijgegeven waaruit blijkt dat de regering uit is op een overgangsfase na maart 2019. Die overgangsfase zou de vorm moeten krijgen van een douane-unie maar erg duidelijk is dit voorstel nog niet. Wat betekent dit voor het vrije verkeer van personen en de voor de Britse economie zo belangrijke dienstensector? De reactie vanuit Brussel is vrij koel; eerst overeenstemming over de boedelscheiding en daarna pas praten over hoe de toekomstige relatie er uit zal zien. Aanhoudende onzekerheid over die toekomstige relatie met het Europese vasteland is niet goed voor het vertrouwen en zal negatief blijven uitwerken op de Britse economie.