Impotentie of helikoptergeld

Column | Nog geen reacties

ECB-president ‘Super’ Mario Draghi suggereerde in maart dat de bodem echt wel was bereikt na de bescheiden depositorenteverlaging van minus 0,3% naar minus 0,4%. Erg overtuigend klonk dit niet, omdat dit niet de eerste keer was dat Draghi op een bodem zinspeelde. Bovendien, waarom zou minus 0,4% een bodem zijn en niet minus 0,8% of minus 1,25%, de huidige Zweedse depositorente?

Oké, ergens is er natuurlijk wel een grens. Te negatieve rentes zijn een bonus voor brandkastfabrikanten. Is het monetaire arsenaal daarmee opgebruikt? Welnee. Desgevraagd zei Draghi op de persconferentie stoïcijns dat ‘helikoptergeld’ een zeer interessant concept was dat tegenwoordig in academische kringen bediscussieerd wordt. Helikoptergeld zou een maandelijkse storting van de ECB kunnen zijn van enkele honderden euro’s op de bankrekening van individuele Eurolandingezetenen, net zolang totdat de inflatie weer gaat oplopen richting de doelstellingszone ‘onder, maar dichtbij’

Impotentie of helikoptergeld

Nadat Draghi dus en passant helikoptergeld op de agenda heeft gezet, nam ECB-directeur Benoît Cœuré weer gas terug in een interview met Politico. Hoewel hij het idee ‘opwindend’ noemde, was het praktisch en juridisch problematisch. Ik zie dit anders. Praktisch is het heel goed uitvoerbaar indien de belastingdienst de benodigde gegevens aan de ECB overlegt. Ik zie een minister van Financiën (zeg Wolfgang Schäuble) niet snel zijn medewerking weigeren als Draghi gratis geld belooft. Als juridische complicatie wijst Cœuré op het feit dat helikoptergeld risicodeling tussen overheden zou betekenen en daarom illegaal is. Wel, het oprekken van de balans van de ECB door het huidige beleid van kwantitatieve verruiming betekent volgens mij ook risicodeling tussen de overheden, zij het via de achterdeur. Helikoptergeld is hoogstens een graduele, niet een principiële, beleidsverandering. Enfin, de door Cœuré opgeworpen bezwaren komen mij weinig overtuigend over.

Moet Draghi zeggen dat hij niet in staat is om nog iets te doen?

Een veel belangrijker bezwaar lijkt me dat in plaats van helikoptergeld democratisch gekozen politici beter zelf hun verantwoordelijkheid kunnen nemen met bijvoorbeeld lastenverlichting voor de laagstbetaalden. Maar Europese politici die hiervoor de ruimte hebben, neigen hier niet toe vanwege de begrotingsregels. Tekenend is dat de Duitse minister van Financiën, Wolfgang Schäuble, trots op het bescheiden Duitse begrotingsoverschot van de afgelopen jaren, de kosten van de vluchtelingencrisis budgetneutraal wil financieren. Als proefballonnetje liet hij een accijnsverhoging op benzine op om de kosten te dekken, terwijl gezond verstand zou voorschrijven het tekort wat op te laten lopen.

Impotentie claimen

Met de vele critici van de ECB ben ik het van harte eens dat de nadruk van het huidige beleid in de eurozone te veel ligt op het monetaire beleid. Maar kan Draghi iets anders doen als politici blijven weigeren om het begrotingsbeleid in te zetten en om te hervormen? Moet hij impotentie claimen, zeggen dat hij niet in staat is om nog iets te doen? Daarom is het een hele geruststelling voor beleggers dat Draghi helikoptergeld achter de hand houdt. Het is onwaarschijnlijk dat met geld zal worden gestrooid aangezien het producentenvertrouwen in de eurozone lichtjes aantrekt. Maar in nood kunnen we tenminste rekenen op de enige belangrijke Europese instelling die met gewone meerderheid besluiten neemt.

Dit artikel is eerder gepubliceerd in cash magazine nummer 2. Wilt u het magazine ook ontvangen: klik hier


Deel dit artikel

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Terug naar het columns overzicht

Door de site te te blijven gebruiken, gaat u akkoord met het gebruik van cookies. meer informatie

De cookie-instellingen op deze website zijn ingesteld op 'toestaan cookies om u de beste surfervaring te geven. Als u doorgaat met deze website te gebruiken zonder het wijzigen van uw cookie-instellingen of u klikt op 'Accepteren' hieronder, dan bent u akkoord met deze instellingen.

Sluiten