Ik hoef niet eens een poging te wagen om de Amerikaanse president Trump te bellen met de vraag wat hij vindt van de Moderne Monetaire Theorie. Zijn antwoord ligt voor de hand.
MMT, de handzame afkorting van Moderne Monetaire Theorie, staat in feite voor het gebruik van geld dat er niet is tegen een prijs die vrijwel gratis is. Zo willen we allemaal wel shoppen, omdat we weten dat er altijd voldoende geld op onze MMT-betaalpas zal staan om onze aflossingen te kunnen doen.
MMT is in essentie niets anders. Trump wil investeringen doen maar heeft daar geen geld voor. Een telefoontje naar bankpresident Powell van de Fed zou dat probleem moeten verhelpen. Digitaal kan hij net zoveel geld creëren als hij wil. Bovendien bepaalt hij de renteprijs van het geld. Trump is dan snel uit de brand geholpen.
De praktijk zal heus wel anders zijn. Powell en anderen zullen tegen zijn, maar tegen een presidentiële opdracht in het belang van de nationale veiligheid is niets opgewassen. Het dictaat van Trump bepaalt. De gedachte achter MMT is eenvoudig: overheidsuitgaven leiden tot groei; centrale banken moeten voor de middelen zorgen. Dat is goed zolang de inflatie niet omhoog schiet.
Zo heeft Trump altijd gewerkt. Met de hefboom van veel te hoge schulden heeft hij een vastgoedimperium opgebouwd en banken afhankelijk van hem gemaakt, geknecht als slaaf in een sub-monetair sm-spel. Het stilzwijgen van Fed-president Powell is wat dat betreft wellicht veelzeggend. Het geeft aan dat Trump nog een stapje verder kan gaan. Sommigen denken dat MMT de inzet is om spaaroverschotten te gebruikt om extra schulden aan te gaan om een deflatoire spiraal tegen te gaan. Daar kan het mee beginnen, maar geldcreatie zal snel volgen.
MMT heeft wat weg van een monetair poetsdoekje. De Fed is al meer dan 20 jaar bezig om de economie monetair te stimuleren, waardoor sinds 1981 het rendement op 10-jarige Amerikaanse obligaties is gedaald van 15,8% naar 2,1%. Nieuwe instrumenten zijn nodig om datzelfde effect te bereiken, ook omdat de Amerikaanse centrale bank in de afgelopen eeuw in feite een bodem in de markt heeft gelegd op het huidige niveau. Alleen in de periode 1940/1955 stond de rente tegen de 2%.
MMT kan exploderen als een monetaire kernbom. Het zal ervoor zorgen dat de omloopsnelheid zal toenemen van bepaalde delen van de geldhoeveelheid zonder een toename van de inflatie. De omloopsnelheid zal echter derailleren als het spaargeld ‘op’ is en de geldpersen de bestedingsimpulsen van overheden zullen moeten financieren, wat alleen maar kan leiden tot inflatie en misschien zelfs wel hyperinflatie.
Waar zijn we mee bezig? Het lijkt veel op de jaren dertig uit de vorige eeuw, alleen omgekeerd. De Amerikaanse centrale bank nam toen te vaak een verkeerde monetair verkrappende beslissing, wat leidde tot een aanhoudende koersdruk op de aandelen. Nu verruimt men op een dusdanige wijze dat de monetaire emmer dreigt over te lopen en daardoor de aandelenkoersen. MMT zal dat proces versnellen. Trump krijgt wellicht zijn zin. Geld wordt waardeloos; hij kan uitgeven wat hij wil.
Deze Eddytorial is eerder gepubliceerd in de e-Asset. ( klik hier voor de e-papers )