Nu de wereldwijde beurzen onder druk staan, zijn veel beleggers op zoek naar mogelijkheden om hun portefeuille te beschermen. Van oudsher is spreiding de eerste beschermingswal, maar weet ook te profiteren van de volatiliteit.
Per beleggingscategorie kan men een verdere bescherming inbouwen. Bij obligaties kan men met behulp van Credit Default Swaps (CDS) het debiteurenrisico verminderen. Spreiding in de looptijden vermindert het herbeleggingsrisico. Bij aandelen gebruikt men traditioneel putopties om de portefeuille te beschermen. Nadeel van het kopen van putopties is echter dat door het verstrijken van de tijd de optie langzaam minder waard wordt. Een andere mogelijkheid is het schrijven van callopties. Hierbij profiteert men van het verstrijken van de tijd, maar is de bescherming van de positie ook vaak minder dan het kopen van een putoptie. Bij de beleggingscategorie ?overig’ of ?alternatieven’ kan men denken aan long/short of market neutral hedge funds. In de praktijk blijkt echter vaak dat ook deze fondsen nadeel ondervinden van een dalende markt.
 |
Recentelijk is er nog een mogelijkheid voor beleggers om hun aandelenportefeuille te beschermen.
Volatiliteitindex
In maart 2011 hebben Bank of America Merrill Lynch en ETF Securities een tracker geïntroduceerd die de EURO STOXX 50 Investable Volatility Index (IVSTOXX) kopieert. Deze index, waar men tot voor kort niet in kon beleggen, geeft de impliciete volatiliteit weer van de Euro Stoxx 50 (STOXX 50). De STOXX 50 is een zeer gebruikelijke index en bestaat uit aandelen van 50 grote Europese ondernemingen.
Wat is volatiliteit ?
Volatiliteit is de mate van beweeglijkheid van de koers van een aandeel of een ander financieel product, zoals een aandelenindex of valuta. Deze beweeglijkheid kunnen we meten met behulp van de standaarddeviatie. Hoe hoger de volatiliteit, hoe hoger de standaarddeviatie, hoe groter de beweeglijkheid van een belegging en hoe hoger het risico. Volatiliteit wordt dan ook vaak de angstmeter genoemd. Een eenvoudigere manier om de volatiliteit van een belegging te berekenen is om de rendementen in Excel te zetten en een ingebouwde formule te gebruiken om de volatiliteit automatisch te berekenen. Maar u kunt zelf met behulp van een simpele formule ook een redelijke schatting maken van de volatiliteit.
Volatiliteit is ongeveer gelijk aan:
| Hoogste koers – laagste koers |
| (Hoogste koers + laagste koers) /2 |
Deze historische volatiliteit geeft dus aan hoe beweeglijk een aandeel of een portefeuille is geweest in een bepaalde periode.
Impliciete volatiliteit
Het meest bekende model om optieprijzen te berekenen is het Black en Scholes model. Als in dit model de uitoefenprijs, de resterende looptijd, de prijs van het aandeel, de rentestand, het dividend en de verwachte volatiliteit worden ingevuld, dan komt er een theoretische optieprijs uit het model gerold. We kunnen het B&S-model ook gebruiken om de hoogte van de volatiliteit vast te stellen waar de markt mee rekent. Vullen we alle variabelen behalve de volatiliteit in, dan kunnen we dit vergelijken met de huidige prijs van de optie. We passen de volatiliteit zodanig aan dat de theoretische optieprijs gelijk is aan de werkelijke beurskoers van de optie. Deze volatiliteit wordt de impliciete volatiliteit genoemd. De impliciete volatiliteit is dus een inschatting van handelaren omtrent de toekomstige volatiliteit. De IVSTOXX geeft deze impliciete volatiliteit weer.
Nut van de tracker
Hoewel de tracker op de index pas een te korte historie heeft, bestaat de index al wel langer. Onderstaande grafiek geeft de STOXX 50 weer (groene lijn) en de volatiliteitindex van de STOXX 50 (rode lijn). Uit de grafiek blijkt de kracht van het opnemen van deze index (en dus van de tracker) in een beleggingsportefeuille. In tijden dat de beurs daalt van circa 3900 punten naar 1600 punten (halverwege 2007 tot en met het eerste kwartaal 2009), stijgt de IVSTOXX van circa 15 punten naar bijna 50 punten.
Bron: Reuters
Correlatie
De samenhang tussen twee beleggingen kan gemeten worden met behulp van de correlatie. De correlatie beweegt zich tussen 1 en -1. Wanneer twee beleggingen perfect gecorreleerd zijn, is de correlatie 1. Stijgt de ene belegging, dan stijgt ook de andere belegging. Bij een daling geldt hetzelfde. Bij een correlatie van 1 is er geen risicoreductie te behalen. Is de correlatie -1 dan zijn de beleggingen perfect negatief gecorreleerd. Er is dan een maximaal voordeel uit spreiding te behalen. In onderstaande grafiek is de correlatie afgebeeld tussen de beide indices, de STOXX 50 en de IVSTOXX, van de afgelopen 5 jaar. De huidige stand is – 0,83, bijna een perfecte hedge. De gemiddelde correlatie bedraagt – 0,68 (blauwe lijn).