Zal de Europese Centrale Bank (ECB) haar beleid aanpassen nu de inflatie stijgt en economische groei dit en volgend jaar behoorlijk hoog lijkt te zijn en wanneer zal dat gebeuren? Dat zijn vragen waar beleggers mee zaten terwijl het bestuur van de ECB onlangs beraadslaagde in Frankfurt.
Het antwoord op de eerste vraag is ‘nee’ en wat de tweede vraag betreft is de kans groter dat Elon Musk nog eerder de eerste mens naar de Mars zal brengen dan dat de ECB de officiële rente zal verhogen.
Het antwoord op de eerste vraag luidt ‘nee’ omdat de ECB de stijging van de inflatie – inmiddels 2 procent op jaarbasis, precies waar de ECB op mikt – volgens de bank door statistische effecten, tijdelijke factoren en hogere energieprijzen veroorzaakt wordt. Hoewel die effecten de komende maanden sterker zullen worden, zullen ze wegebben, meent de ECB. Het directe gevolg van die vaststelling: de bank hoeft niets te doen aan haar beleid.
De ECB-economen ramen dat de inflatie in 2023 1,4 procent zal bedragen. Dat is, aldus Christine Lagarde, president van de ECB, ver verwijderd van het doel van onder, maar dicht bij 2 procent. Als we er zo naar kijken, dan is de kans op een nog ruimer monetair beleid nog groter dan de kans op een krapper beleid. Omdat het zeer ruime beleid nog ruimer maken waarschijnlijk te veel weerstand zou oproepen binnen en buiten de bank, lijkt het meest waarschijnlijke voor de komende jaren dat het ECB-beleid onveranderd zal blijven. De zogeheten haviken binnen het ECB-bestuur winnen in de zin dat het beleid dus niet ruimer wordt dit en volgend jaar. Dat is nog minder dan een Pyrrusoverwinning.
Dat de ECB er niet over peinst überhaupt te gaan praten over een exit uit het huidige beleidsstand, bleek ook toen Lagarde werd gevraagd of er binnen het bestuur nagedacht wordt over wanneer het opkopen van staats- en bedrijfsobligaties te beginnen af te bouwen (het zogeheten taperen). Daarover praten zou prematuur, te vroeg en onnodig zijn, aldus de Française. In de wetenschap dat renteverhogingen pas een geruime tijd ná het stoppen met het opkopen van obligaties komen, betekent dat dat renteverhogingen nog jaren verwijderd zijn. Met als meest tastbare gevolg voor de gewone man dat de spaarrente nog jarenlang 0 procent zal blijven of negatief.
Dat de bank nog heel lang op zijn minst op deze voet door zal gaan en eerder het beleid nog ruimer zal maken dan minder ruim, bleek ook uit een andere opmerking van Lagarde. Zij stelde dat de marktrente iets zijn opgelopen, wat in haar ogen een risico is omdat dat de financieringsvoorwaarden minder gunstig maakt. Dat was een belangrijke uitspraak, niet alleen omdat zorgen voor gunstige financieringsvoorwaarden sinds een paar maanden openlijk het doel is van de ECB, maar omdat het optimisme van de bank voor de tweede helft van het jaar – er wordt een sterk herstel verwacht – stoelt op aanhoudende gunstige financieringsvoorwaarden, lees dat de rentes laag blijven.
Het komt er allemaal op neer dat de ECB werkt met een conclusie, namelijk dat het beleid ongewijzigd moet blijven, waar vervolgens op welke manier dan ook argumenten bij verzonnen moeten worden, hoe vergezocht de argumentatie ook mag zijn. Beleggers kunnen er gerust op vertrouwen dat de ECB haar beleid voorlopig niet zal wijzigen.