Bewust of onbewust, iedere belegger analyseert voor hij tot de aan- of verkoop van een beleggingsproduct overgaat. Dat gesteld hebbende blijkt dat de beleggingswereld min of meer in twee kampen is verdeeld, die van de fundamentele en die van de technische analisten.
Elke groep heeft z’n eigen volgelingen, maar beiden hebben min of meer hetzelfde doel, namelijk het voorspellen van koersontwikkelingen. Nu doet zich bij iedere analyse het probleem voor dat een belegger nooit zeker weet of deze daadwerkelijk tot succes zal leiden. Het doel van een analyse is proberen zo veel mogelijk zekerheid te zoeken, maar waar het in de praktijk op neer komt is dat er slechts kansen worden bepaald. Niet voor niets geldt de waarschuwing dat in het verleden behaalde rendementen geen garantie bieden voor de toekomst.
Lijnenspel van koerspatronen
Waar de fundamentele analist kijkt naar zaken als balansverhoudingen, strategie, omzet- en winstontwikkeling en groeiverwachtingen van de onderneming, kijkt een technische analist alleen naar koersgrafieken. Kort gezegd komt het erop neer dat zij ervan uitgaan dat de markt alles verdisconteert, de geschiedenis zich herhaalt en koersen zich in trends bewegen. Aan de hand van het verleden is volgens hen de toekomst te voorspellen. Maar of je een beleggingsbeslissing moet nemen die louter en alleen gebaseerd is op een lijnenspel van historische koerspatronen waag ik te betwijfelen. Het is geen wet van Meden en Perzen dat deze patronen zich ook daadwerkelijk zullen herhalen. Regelmatig is er sprake van valse signalen, al dan niet veroorzaakt door exogene factoren. Het meest bekende voorbeeld is de ontwikkeling van de AEX afgelopen maart. Alle technische seinen sprongen op rood, toen de AEX door de 200-puntengrens zakte. Het vervolg is genoegzaam bekend.
Omdat er in de beleggingswereld weinig zekerheden bestaan en ook hier niemand in de toekomst kan kijken, lijkt het mij verstandiger om vooral naar fundamentele factoren te kijken. Dat wil overigens niet zeggen dat ik tegen technische analyse ben, want voor bijvoorbeeld de korte termijn zie ik wel degelijk het nut er van in. Maar grafieken jaren ‘vooruit’ lezen, daar geloof ik niet in. Er zijn daarvoor te veel economische en politieke factoren die voor veranderende omstandigheden kunnen zorgen.
Haten of aanbidden
Daarom is het voor de langere termijn volgens mij veel zinvoller om op basis van de prestaties en vooruitzichten van een onderneming te beleggen dan op basis van grafieken. Zo zijn een houdbaar dividendrendement en gunstige vooruitzichten voor de sector dan wel het bedrijf wat mij betreft veel doorslaggevender koopsignalen dan een gunstig koerspatroon. Als de fundamenten in orde zijn is het minder erg als het technische koopsignaal misschien niet uitkomt.
Geen van beide analysevormen heeft of krijgt altijd gelijk. Er is niet zoiets als een beste methode of beste analist, beide kunnen elkaar aanvullen. Blijf als belegger altijd zelf je gezonde verstand gebruiken en probeer het principe van Benjamin Graham (‘The Intelligent Investor’) op te volgen: koop als iedereen aandelen haat, verkoop als men aandelen aanbidt.
De beurs wordt voor 10% geleid door fundamenten en voor 90% door emotie. Het is en blijft mensenwerk, hoe veel computermodellen er ook worden ontwikkeld. Beleggers zijn mensen met emoties en koersontwikkelingen staan of vallen met vertrouwen. Wat dat betreft doet het niet ter zake of daar nu technische of fundamentele analyse of iets volstrekt anders aan ten grondslag ligt.