De prijstrends van agrarische grondstoffen laten in 2018 een divers beeld zien. Casper Burgering, Senior Econoom Industriële Metalen & Agrarische Grondstoffen bij ABN Amro denkt dat deze prijzen zich zullen herstellen. Dat schrijft hij in de Agri Grondstoffen Insights.
Burgering ziet dat de prijzen van tarwe en cacao momenteel nog boven hun niveau van 1 januari staan. De prijsdruk op mais, sojabonen, suiker en koffie neemt volgens hem in vierde kwartaal af.
Verder is de lage prijs van sojabonen in de VS een prikkel voor Europese importeurs. En tenslotte zorgt het herstel van de Braziliaanse real tegen USD voor een hogere prijs van koffie en suiker.
Hieronder geeft Burgering een toelichting op de verschillende commodities.
Sojabonen
Twee grootmachten domineren het aanbod van sojabonen. De VS hebben een aandeel van circa 35% in de mondiale productie en Brazilië 30%. Voor beide landen is de exportmarkt van wezenlijk belang. Aan de vraagzijde is China de grootste consument van sojabonen ter wereld met een aandeel van circa 29% in de mondiale consumptie, gevolgd door de VS met een aandeel van circa 19%.
China was tot voor kort voor een groot deel afhankelijk van de invoer van sojabonen, waarvan veruit het grootste deel uit de VS kwam. Daar is nu een einde aan gekomen. De mondiale handelsstromen van sojabonen zijn flink herschikt als gevolg van de handelsoorlog tussen de VS en China. Als vergeldingsmaatregel tegen eerder opgeworpen handelsdrempels door de VS heeft China begin juli een importtarief van 25% opgelegd op sojabonen uit de VS. De effecten daarvan worden langzaamaan zichtbaar in de handelscijfers en hebben ook invloed op de prijs.
China importeert nu meer sojabonen uit Brazilië, maar ook de sojabonen uit Argentinië zijn in trek bij Chinese importeurs. Exporteurs uit de VS hebben als gevolg van het veranderende vraagpatroon grote moeite om de oogst van dit jaar te verkopen nu de exportmogelijkheden naar China beperkt zijn. Zij hebben hun aandacht meer gericht op Europa. De prijzen stonden al onder druk van de op handen zijnde handelsoorlog, maar nu duidelijk wordt dat de VS dit seizoen afstevenen op een recordoogst, neemt de prijsdruk verder toe. Sinds juli 2018 is de spotprijs met 6% gedaald.
Voor de rest van dit jaar zal de extra vraag vanuit China de Braziliaanse prijs hoog houden, terwijl de recordoogst in de VS de prijs verder zal drukken. De relatief lage prijs in de VS – ook ten opzichte van de prijs van sojabonen in Brazilië – is vervolgens een prikkel voor Europese importeurs om sojabonen uit de VS te halen. Maar Europa zal niet de grote hoeveelheden afnemen die China tot voor kort vanuit de VS importeerde. Het langetermijnperspectief voor de vraag naar sojabonen blijft goed. Met name de veevoederindustrie zal een beroep blijven doen op sojabonen, vanwege de verwachte verdere stijging van de veestapel wereldwijd.
Maïs
Ook de markt voor maïs staat onder invloed van de handelspolitiek van de VS, zij het in dit geval meer met betrekking tot de ontwikkelingen rondom NAFTA en in het bijzonder Mexico. Mexico is de grootste afnemer van maïs uit de VS. Eind augustus werd bilateraal afgesproken dat landbouwproducten vrij blijven van importheffingen. Daardoor nam de prijs toe, maar deze stijging was van korte duur.
De prijs van maïs staat momenteel opnieuw onder druk doordat de oogst in de VS – de grootste producent van maïs in de wereld – zeer positief verloopt. De geoogste hoeveelheid ligt eind september al op 16% van het totaal en dat is een veel hogere oogstsnelheid dan in voorgaande jaren. Wij verwachten dat het overvloedige aanbod in de VS de prijstrend de rest van dit jaar zal dicteren.
Het goede nieuws is dat de verwachting over de vraag naar maïs robuust blijft. Zo is in de VS is de export van ethanol – waar circa 30% van de totale oogst van maïs in de VS voor wordt gebruikt – in het eerste halfjaar van 2018 al met 33% op jaarbasis toegenomen. Desondanks drukt het aanbod zijn stempel voor de rest van dit jaar en dat houdt de prijs relatief laag. Alleen een meer dan gemiddelde regenval in de VS kan het tij nog keren.
Tarwe
De prijs van tarwe steeg in de eerste helft van dit jaar doordat steeds meer producenten sceptisch werden over de te oogsten hoeveelheden tarwe. Met name het warme weer en de relatief lage regenval in Europa was reden voor pessimisme over het aanbod. Maar sinds mei van dit jaar zit de tarweprijs weer in een dalende trend. De markt voor tarwe wordt beïnvloed door de handelsoorlog tussen de VS en China. In het pakket van vergeldingsmaatregelen heeft China bovendien een importtarief van 25% opgenomen voor tarwe uit de VS.
Dat zorgt ervoor dat ook hier de handelsstromen veranderen en dat de prijs in de VS daalt. Verwacht wordt dat China een beroep zal doen op Rusland. Ook het monetaire beleid van de VS speelt in deze markt een rol. Mede door de afbouw van het stimulerende monetaire beleid in de VS – met hogere rentes en een sterkere dollar tot gevolg – heeft prijsdruk opgeleverd trend. Wanneer deze dalende trend doorzet, kan dat een reden zijn voor boeren om hun tarwe-areaal verder af te bouwen en een ander gewas te beplanten.
Het Ministerie van Landbouw in de VS (USDA) verwacht dat het mondiale aanbod van tarwe dit seizoen met bijna 2% daalt, terwijl de vraag constant blijft. In Europa, Rusland en de Oekraïne – regio’s die te kampen hadden met het warme zomerweer – is de verwachting dat de productie dit seizoen veel lager ligt dan in het voorgaande seizoen. Aan het einde van het vierde kwartaal van 2018 staat de dollar volgens het Economisch Bureau van ABN AMRO op EUR/USD 1,15 en dat betekent een iets sterkere dollar richting het einde van het jaar vanaf het huidige niveau (dd. 1/10: EUR/USD 1,158). In dit scenario – samen met de krimp in de mondiale output – kan de prijs komend kwartaal weer stijgen.
Koffie
Brazilië is de grootste producent van koffie ter wereld. Het land heeft een aandeel van circa 35% in de totale productie. Volatiliteit van de Braziliaanse real werkt daarom door in de koffieprijs. De real heeft dit jaar ongeveer 20% verloren (dd. 1/10) tegenover de Amerikaanse dollar, terwijl de prijs van koffie dit jaar is gedaald met 17%. Een dalende real moedigt boeren en exporteurs aan om meer koffie te verkopen op de internationale markten om het rendement in lokale valuta op peil te houden.
Daar komt bij dat de koffieoogst dit jaar goed was, hetgeen de prijs bij de gelijkblijvende vraag extra drukt. Bovendien gooit de politieke situatie in Brazilië roet in het eten. De verkiezingen in Brazilië verhogen de onzekerheid over het toekomstig overheidsbeleid. Dat maakt dat het vertrouwen investeerders en consumenten daalt. Hierom blijft de koffieprijs de komende tijd beweeglijk. Dat het aantal shortposities de laatste paar weken is toegenomen, duidt erop dat investeerders voor in ieder geval de korte termijn lagere prijzen verwachten. Op het moment dat de verkiezingen voorbij zijn en er meer duidelijkheid komt over de politieke koers, voorzien we herstel van de real. Dat brengt een opwaartse werking op de koffieprijs teweeg.
Suiker
De Braziliaanse real laat zijn sporen ook na in de prijs van suiker. Net als koffie wordt suiker op de internationale markten in Amerikaanse dollars verhandeld. En aangezien Brazilië ook de grootste producent is van suiker ter wereld – met een aandeel van 21% – is de real ook hier sterk van invloed op de prijsdynamiek. De prijs van suiker is dit jaar al met 27% gedaald. Invloed is er ook vanuit India, dat met een aandeel van 17% na Brazilië de grootste producent is van suiker ter wereld. De Indiase overheid keurde onlangs een pakket van steunmaatregelen voor de suikersector goed, mede omdat de lage prijs de boeren en de industrie in financiële problemen brengt.
De maatregelen betreffen ondersteuning van boeren bij de productie, een tegemoetkoming in de transportkosten en een maatregel om de Indiase suikerindustrie te stimuleren via een exportsubsidie. Met deze maatregelen neemt het aanbod van suiker op internationale markten de komende tijd verder toe en dat voert de prijsdruk verder op. Wij gaan voor de rest van dit jaar desondanks uit van een stabiele prijsontwikkeling. De toename van het aanbod op internationale markten mag dan neerwaartse druk geven, het verwachte herstel van de Braziliaanse real heeft daarentegen een opwaarts effect op de suikerprijs.
Cacao
De prijs van cacao is dit jaar met 8% gestegen. De prijsstijging vond vooral in de eerste vier maanden van dit jaar plaats. Aanleiding voor deze prijsstijging was vooral het slechte weer in Ivoorkust en Ghana. Beide landen zijn samen goed voor circa 60% van de mondiale aanbod van cacao, waarvan Ivoorkust 42% voor zijn rekening neemt. Het vooruitzicht van minder aanbod van cacao maakte veel investeerders nerveus waarop de prijs een vlucht nam. In mei stabiliseerde de prijs, om daarna in een neerwaartse trend terecht te komen. Het aanbod van cacao bleek toch voldoende om aan de vraag te voldoen. De ontwikkelingen in de cacaoverwerkende industrie – waar bonen worden verwerkt tot cacaomassa, -poeder, -boter – geven een goed beeld over de vraag. Vooral de cacao-vermalingen vormen een goede indicatie van de trend in de vraag. Deze vermalingen zijn dit seizoen verder toegenomen en dat geeft aan dat de vraag naar cacao momenteel nog goed is.
Aangezien het aanbod echter nog steeds voldoende is, kent de markt per saldo een overschot aan cacao en die situatie zal in de rest van 2018 enige prijsdruk opleveren. Maar omdat het surplus relatief laag is, blijft het neerwaartse effect op de prijs beperkt. Op de lange termijn heeft het aanbod van cacao goede potentie om verder toe te nemen. Het Ministerie van Landbouw van Ghana gaat ervan uit dat de cacaoproductie volgend seizoen boven de 1 miljoen ton uitkomt. Ten opzichte van de 900.000 ton in het huidige seizoen is dat een toename van 11%. De toename wordt vooral veroorzaakt door verbeterde landbouwtechnieken en kunstmatige verstuiving.
Aan de andere kant bestaat de kans aanzienlijk dat het El Niňo-effect de cacaomarkt in het volgend oogstseizoen weer parten speelt. Op het moment dat dit scenario realiteit wordt, gaat dat ten koste van de beschikbare hoeveelheid cacao en stijgt de prijs. Dit effect wordt versterkt op het moment dat de huidige generatie cacaobomen in toenemende mate minder cacaobonen gaan dragen. De vervanging van oude bomen neemt een lange tijd in beslag en dat heeft een negatieve invloed op het totale aanbod.
Elke ochtend beleggingstips ontvangen? Meld u gratis aan voor Cashcow Daily!