Partners willen of moeten soms het familievermogen beschermen wanneer hun huwelijk eindigt door echtscheiding of overlijden. De praktijk van alledag zorgt ervoor dat steeds meer huwelijksvoorwaarden zo lek als een mandje blijken te zijn.
Het doel van huwelijksvoorwaarden is veelal het aanbrengen van een vermogensscheiding. Vaak is ook het doel om het privévermogen af te schermen tegen mogelijke schuldeisers in geval van faillissement. Er is nog steeds een stijging van het aantal huwelijken met huwelijksvoorwaarden. Maar zijn die voorwaarden wel waterdicht?
In 2004 bepaalde ons hoogste rechtscollege, de Hoge Raad, dat in zeer uitzonderlijke gevallen de overeengekomen voorwaarden hun werking verliezen als dat op grond van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zou zijn. Op basis van deze uitspraak bepaalde de rechtbank in Leeuwarden dat de huwelijksvoorwaarden van twee echtgenoten, die bepaalden dat zij hun vermogens volledig gescheiden zouden houden, hun werking verloren hadden, waardoor zij toch moesten afrekenen alsof zij in een algehele gemeenschap van goederen waren getrouwd.
De les die hieruit getrokken kan worden is dat de wijze waarop partijen hun financiële huishouding hebben gevoerd en geadministreerd, van groot belang is. Het niet goed vastleggen van de bedoeling van de huwelijksvoorwaarden en het niet strikt leven volgens die voorwaarden kunnen tot gevolg hebben dat de huwelijksvoorwaarden niet gelden!
Faillissement
Ook bij faillissement kan niet steeds op de overeengekomen huwelijksvoorwaarden worden vertrouwd. De Faillissementswet heeft namelijk als uitgangspunt dat alle aanwezige goederen in de failliete boedel vallen. Daarop gelden de volgende uitzonderingen:
1. Goederen die bij het huwelijk zijn aangebracht en op een aan de huwelijksvoorwaarden gehechte lijst van aanbrengsten zijn vermeld.
2. Goederen waarvan bewezen kan worden dat zij tijdens het huwelijk zijn aangekocht op naam van de niet-failliete echtgenoot én te bewijzen dat de goederen tot het privévermogen behoren en uit het eigen vermogen zijn gefinancierd.
Alleen goederen die hieraan voldoen kunnen door de niet-failliete echtgenoot worden teruggenomen en blijven dan buiten de boedel. Met name bij de financiering van een goed gaat het vaak mis in de weerbarstige praktijk. Denk bijvoorbeeld aan de eigen woning die veelal met een hypothecaire lening is gefinancierd waar beide partijen voor hebben getekend. Zomaar even meetekenen, omdat de bank dit wil, terwijl het juridisch niet nodig was, kan dus grote consequenties hebben.
Het is dus in alle gevallen verstandig om samen voor een goede administratie van onderlinge vorderingen en verrekeningen te zorgen. Een financieel adviseur/planner kan hierbij behulpzaam zijn. Dat voorkomt dat huwelijksvoorwaarden in de praktijk zo lek als een mandje blijken te zijn.
Dit artikel is geschreven door Rik Smit. Hij is lid van de kennisgroep Huwelijksvermogens-en Erfrecht van de FFP, de beroepsorganisatie van gecertificeerd financieel planners
Elke ochtend beleggingstips ontvangen? Meld u gratis aan voor Cashcow Daily!