Het zat er aan te komen: door de lage rente en het beursleed is de dekkingsgraad van de pensioenfondsen beneden de 100% gekomen op 98%.
Daarmee teren ze in op hun vermogen en zullen nu nog minder riskante -veelal kansrijkere- beleggingen mogen doen. Als de dekkingsgraad langdurig beneden de 100% staat, zullen pensioenfondsen geen resereves meer opbouwen en als een omslagstelsel.
Pensioenfondsen hebben in het eerste kwartaal van 2010 een winst van 32 miljard euro geboekt op hun beleggingsportefeuilles. Dat komt overeen met een kwartaal-op-kwartaal beleggingsrendement van circa 4,5%. De bezittingen van de pensioenfondsen zijn mede hierdoor gegroeid naar 774 miljard euro.
Het aandelenrendement van pensioenfondsen kwam in het eerste kwartaal uit op ongeveer 6,4%. Onder invloed van het economische herstel namen wereldwijd de aandelenkoersen toe. Zo steeg de MSCI-world index met 4,0% en de AEX-index met 2,6%. Daarnaast apprecieerde de Amerikaanse dollar met 6,9%, wat positief bijdroeg aan de waarde van Amerikaanse aandelen. Nederlandse pensioenfondsen beleggen ongeveer een kwart van hun aandelenportefeuille in Amerikaanse stukken. Omdat pensioenfondsen zich met behulp van valutaderivaten indekken tegen een waardedaling van vreemde valuta, leidde deze appreciatie dit kwartaal tot betalingen van ongeveer 3 miljard euro.
Het rendement op de obligatieportefeuille is uitgekomen op zo’n 4,1%. De belangrijkste drijfveer hierachter was de dalende kapitaalmarktrente. Zo nam de rente op de jongste 10-jarige Nederlandse staatslening met 20 basispunten af (van 3,5% naar 3,3%). Een dalende kapitaalmarktrente heeft een opwaartse invloed op de waarde van obligaties. Deze kennen veelal een vaste rentecomponent, waardoor de vraag ernaar toeneemt zodra de kapitaalmarktrente daalt.
Al met al was de omvang van de bezittingen van de pensioenfondsen aan het eind van het eerste kwartaal terug op het niveau van voor de kredietcrisis. Daar staat tegenover dat de verplichtingen van pensioenfondsen aanzienlijk groter zijn dan destijds. Ten eerste ligt de rente waartegen pensioenfondsen hun verplichtingen moeten verdisconteren lager. Daardoor moeten pensioenfondsen nu meer vermogen aanhouden om in de toekomst aan hun verplichtingen te kunnen voldoen.
Ten tweede leven Nederlanders naar verwachting langer dan eerder was aangenomen. Dat betekent dat ouderdomspensioenen over een langere periode uitgekeerd zullen moeten worden.
Bron: De Nederlandsche Bank
Elke ochtend beleggingstips ontvangen? Meld u gratis aan voor Cashcow Daily!