Sinds het einde van het stelsel van Bretton Woods heeft de wereldeconomie geen objectief valuta-anker meer. De dollar staat centraal. Dit geeft de Amerikaanse economie bepaalde voordelen, maar voor de wereld is het een suboptimale situatie. Het is beter om de SDR deze rol te geven, meent Wim Boonstra, econoom Rabobank.
Sinds in 1944 het stelsel van Bretton Woods werd opgericht is de Amerikaanse dollar de belangrijkste valuta ter wereld. De dollar was gekoppeld aan het goud met een vaste goudprijs en kon, althans in theorie, in goud worden omgewisseld. Daarmee volgde de dollar het Britse pond op, dat tijdens het grootste deel van de negentiende eeuw, onder de gouden standaard, deze rol bekleedde. Het belang van deze munten weerspiegelde de financieel-economische, politieke en militaire positie van respectievelijk Groot-Brittannië en de Verenigde Staten (VS).
Wat is een valuta-anker?
Veruit de meeste landen hebben hun eigen valuta. Uitzonderingen zijn landen die niet in staat zijn om een eigen munt te hebben en die een buitenlandse valuta hebben geadopteerd. Voorbeelden zijn Panama (US dollar) en Montenegro (euro). Ook de lidstaten van de eurozone hebben geen eigen valuta meer, omdat zij hebben besloten om gezamenlijk één nieuwe, grotere munt te gaan gebruiken: de euro. Maar de wereldeconomie kent dus niet één wereldmunt. Wel zijn er altijd een of meer munten die wereldwijd in transacties tussen landen worden gebruikt. Dat is handig, omdat de munt die in het ene land door iedereen als geld wordt geaccepteerd, in het andere land vaak geen of weinig waarde heeft. Een degelijke breed geaccepteerde munt maakt internationale handel een stuk eenvoudiger. Niet alleen als betaalmiddel voor transacties tussen landen, maar ook als munt waarin internationale prijzen, zoals die van grondstoffen, worden uitgedrukt. Zo’n munt kan gekoppeld zijn aan een breed geaccepteerde waardemaatstaf, het valuta-anker, zoals in vroeger tijden het goud. Dit was het geval tijdens de gouden standaard en het stelsel van Bretton Woods. Dit heeft als voordeel dat alle landen, dus ook het land van de op dat moment belangrijkste valuta’s, zich aan dezelfde spelregels moeten houden. Sinds het einde van het stelsel van Bretton Woods in 1971 heeft de belangrijkste valuta echter geen objectief anker meer. Maar de positie van de dollar was onder het stelsel van Bretton Woods zeer dominant geworden en die dominantie heeft zij na beëindiging van dit stelsel behouden. Dit leidt tot bepaalde onevenwichtigheden in de wereldeconomie. Daarover gaat deze Special.
Toen werd besloten de dollar als centrale valuta van het mondiale monetaire stelsel te gaan gebruiken, was dat niet onlogisch. De VS waren de grootste en rijkste economie ter wereld, hadden per saldo veel bezittingen in het buitenland en weinig schulden en waren politiek en militair veruit de sterkste Westerse mogendheid. Dit alles ondersteunde de internationale status van de dollar. Inmiddels is de situatie ingrijpend veranderd. Het aandeel van de VS in het mondiale bbp is afgenomen, vooral door de opkomst van andere landen. De eurozone, maar vooral China steekt de Amerikaanse economie tegenwoordig naar de kroon.
Samenstelling wereldeconomie (%, 1950 – 2008)
Elke ochtend beleggingstips ontvangen? Meld u gratis aan voor Cashcow Daily!
2 reacties op “Van goud naar SDR”
Vrijwel alle centrale banken werken momenteel met grote dringendheid aan een CBDC (Central Bank Digital Currency). Eens deze klaar zijn zal de bestaande SDR vervangen worden door zijn digitale versie waarin dezelfde munten zullen vertegenwoordigd zijn als vandaag, maar dan in hun CBDC-vorm. Deze SDR zal dan inderdaad dé referentiemunt worden op mondiaal vlak en misschien is dat ook wel eerlijker dan de hegemonie van één enkele munt als bijvoorbeeld USD. Het einde van de US-suppremie is nabij !! By the way, de CBDC’s worden tot op vandaag niet geconcipieerd als blockchain en zijn dus compleet verschillend van cryptocurrencies !!
Schitterend en visionair artikel trouwens !!!