In Midden-Europa zijn de landen Polen en Tsjechië het meest interessant om te investeren in vastgoed. Dit komt met name omdat deze landen zich de afgelopen jaren goed hebben ontwikkeld en macro economische volwassenheid hebben bereikt.
Tevens zijn de economische vooruitzichten voor deze landen beter dan in de meeste West Europese landen. Daarnaast zijn deze vastgoedmarkten liquide genoeg om transacties te doen. Dit alles in tegenstelling tot landen zoals Slovenië, Servië en Kroatië die qua economische ontwikkelingen en markt liquiditeit achter blijven.
“Hierdoor kunnen interessante rendementen gemaakt worden op vastgoedbeleggingen”
De vastgoedmarkten hebben de afgelopen jaren qua transparantie een goede ontwikkeling door gemaakt. Op de Global Real Estate Transparency 2014 Index van Jones Lang LaSalle staat Polen inmiddels op een 17e plaats en Tsjechië op plek 24. In deze index staat Nederland op plaats 7 en Duitsland op plaats 12. Door deze stijging zijn Polen en Tsjechië interessant geworden voor internationale investeerders.
De rendementen in deze landen liggen circa 150 basispunten hoger dan in Nederland. Daarnaast zijn banken bereid om onroerend goed te financieren tot circa 70% van de waarde het onroerend goed tegen aantrekkelijke rentetarieven. Hierdoor kunnen er interessante rendementen gemaakt worden op vastgoedbeleggingen.
Regiosteden
Palmer Capital concentreert zich in Polen en Tsjechië met name op retail objecten in de regiosteden. Deze objecten hebben een investeringsvolume van 10 tot 40 miljoen euro. Voor lokale investeerders is dit qua omvang veel te groot. Voor de grote internationale beleggers zijn de regiosteden minder interessant en is de omvang van deze investeringen te klein. Hierdoor is de concurrentie beperkt en zijn de aanvangsrendementen nog aantrekkelijk.
De retail sector zal de komende jaren ook in deze landen verder groeien. De kleinere winkels op de hoek van de straat zullen verdwijnen en vervangen worden door winkelcentra waar winkelketens zoals (Media Markt, Aldi, Ahold, Tesco’s etc) zich gaan vestigen. Steden als Praag en Warschau vindt Palmer Capital op dit moment minder interessant daar er de afgelopen jaren diverse grotere retail winkelcentra zijn gebouwd en opgeleverd.
De kantorenmarkt in de regiosteden blijft in deze landen ook zeer interessant. Daar hier nog steeds een te kort is aan kwalitatief goede kantoorruimtes die voldoen aan de huidige standaarden. In Praag en Warschau is voldoende aanbod van nieuwe kantoren. Er is zelfs een overschot waardoor de huurprijzen naar verwachting de komende tijd verder zullen dalen.
Kansen en risico’s
Elke belegging en regio brengt kansen en risico’s met zich mee. Die zijn er zeker ook in Midden Europa.
Risico’s
- Valuta risico’s in zowel Polen als Tsjechië;
- Vertraging cq een daling van de economische groei in de regio;
- Ontwikkeling in Oekraïne/Rusland: Tot op heden hebben deze ontwikkelingen nagenoeg geen effect op landen als Tsjechie en Polen omdat deze zich de afgelopen jaren meer gefocust hebben op West Europa en dan met name Duitsland;
- Daling van subsidies vanuit de Europese Unie voor de regio. Met name Polen heeft de afgelopen jaren maximaal geprofiteerd van subsidies die beschikbaar werden gesteld door de EU.
Kansen
- Economische groei blijft nog hoog de komende jaren;
- Stijgende vraag naar onroerend goed zowel voor retail objecten, kantoren als woningen;
- Consumenten bestedingen per inwoner zijn nog steeds laag in vergelijking met West Europa;
- Focus met name op de regiosteden die nog volop in ontwikkeling zijn en waar de komende jaren een inhaalslag zal worden gemaakt;
- Toetreding van Polen en Tsjechië tot de eurozone.
Palmer Capital is als ervaren vastgoed en asset manager actief in Midden Europa, Duitsland, Nederland, Engeland en Azië. Door lokale kennis en betrokkenheid van medewerkers kan waarde worden toegevoegd aan beleggingen. Het senior management van Palmer Capital is als sinds 1992 actief in de regio.