Onlangs maakten DSM en het Zwitserse Firmenich bekend te gaan fuseren. Deze zal moeten resulteren in een van de grootste voedings-en gezondheidsbedrijven in Europa. DSM-aandeelhouders krijgen twee derde van de aandelen (65,5 procent) van het fusiebedrijf. Het bedrijf krijgt twee hoofdkantoren, in Maastricht en in het Zwitserse Kaiseraugst. De huidige twee CEO’s van DSM gaan het bedrijf leiden vanuit Zwitserland. Het nieuwe bedrijf is onderverdeeld in vier divisies: Parfumerie, Persoonlijke verzorging, Eten & Drinken en Diervoeding.
Allereerst Firmenich. Deze Zwitserse onderneming werd 127 jaar geleden opgericht en is niet beursgenoteerd. De aandelen zijn in particuliere handen. Firmenich is de op één-na-grootste fabrikant van geur- en smaakstoffen ter wereld. Het concern zelf stelt dat er wereldwijd vier miljard consumenten verschillende keren per dag in aanraking komen met de geuren en aroma’s waarmee het concern de wereld wil veranderen. Deze zijn onder meer verwerkt in parfums, shampoo en douchegel, ontbijtgranen, koffie en alternatieven voor suiker. Firmenich is heel innovatief , telt zes R&D-centra en meer dan 4.000 patenten. Jaarlijks gaat zo’n tien procent van de omzet naar onderzoek en innovatie. Hun reputatie op het gebied van geur- en smaakstoffen was de reden voor DSM om tot deze fusie te besluiten.
Dan De Staatsmijnen (DSM), dat is opgericht in 1902 als staatsbedrijf voor de mijnbouw. In ruim een eeuw transformeerde het bedrijf van delver van steenkolen tot producent van voedingsingrediënten. In 1974 werden de laatste mijnen in Zuid-Limburg door de regering Den-Uijl gesloten. DSM ontwikkelde zich gaandeweg tot een chemiebedrijf. Er werd een harsendivisie opgericht, het bedrijf ging naar de beurs (1989) en Gist-Brocades (1998) werd overgenomen. De verdere transformatie naar de fijnchemie werd via de vitamines van Roche en diverse andere overnames voortgezet.
Met de verkoop van de Materialendivisie aan private equity-huis Advent en het Duitse chemiebedrijf Lanxess neemt DSM definitief afscheid van het industriële verleden. Het zal het risicoprofiel van DSM ten goede komen dat dist onderdeel van de hand is gedaan. Materialen gelden als sterk-cyclisch en behoorden al niet meer tot de kernactiviteiten van het bedrijf. Het had geen raakvlakken met de rest van het concern. De overblijvende business zal veel minder sterk afhankelijk zijn van de conjunctuur.
Opbrengst
Met de opbrengst van 3,5 miljard euro, na aftrek van kosten, kan het contante gedeelte van de overnamesom van Firmenich worden bekostigd. De jarenlange transformatie van bulkchemie naar voedingsingrediënten lijkt voltooid. Ervan uitgaande dat er zowel vanuit DSM-aandeelhouders als de autoriteiten geen bezwaren tegen deze fusie zijn, ontstaat er een wereldwijd actief voedingsingrediëntenconcern met een jaaromzet van 11,5 miljard euro. Parfurmerie en Diervoeding zijn ieder goed voor een omzet van 3,3 miljard euro, Eten & Drinken en Persoonlijke verzorging voor respectievelijk 2,7 en 2,2 miljard euro.
DSM heeft zich zo een uitstekende uitgangspositie verworven in de business van voedingsingrediënten. Volgens DSM-topman De Vreeze was het bedrijf al goed in het maken van duurzame en gezonde voeding. Het was alleen niet altijd te eten of te drinken. Een mooi voorbeeld hiervan is de sportdrank PeptoProSports. Bijna alle topsporters, zoals Nederlandse deelnemers aan de Olympische Spelen, waren bereid het gezonde hersteldrankje van DSM te nemen. DSM had gehoopt dit drankje aan alle mogelijke sporters te kunnen verkopen en bijvoorbeeld ook aan de gezondheidszorg voor patiënten na een operatie. DSM is niet voor niets sponsor van een professionele wielerploeg. In de praktijk viel het echter tegen. Het smaakte niet om het maar zacht uit te drukken. Daarom neemt men smaakmaker Firmenich over.
Naast het verbeteren van de smaak van sportdranken is DSM actief in de ontwikkeling van plantaardige vleesvervangers. Op eigen kracht kan DSM een gezond en milieuvriendelijk plantaardig alternatief voor hamburgers maken. Maar met de geur- en smaakstoffen van Firmenich kan men een plantaardige hamburger maken die bijna net zo lekker zou moeten zijn als een echte. DSM heeft ook hoge verwachtingen van de ontwikkeling van alternatieven voor suiker en zout in etenswaar en van zuivelproducten of plantaardige alternatieven voor zuivel, met op biotechnologie gebaseerde toevoegingen.
Zwitsers
DSM wordt officieel Zwitsers. DSM ontkent dat fiscale redenen of het vestigingsklimaat redenen zijn om te kiezen voor een vennootschap naar Zwitsers recht. Het heeft een juridische reden. De Zwitserse wet schrijft voor dat Zwitserse bedrijven vanuit dat land geleid moeten worden. En men heeft Firmenich blijkbaar hard nodig. Maar volgens het management wordt DSM in Nederland toch belangrijker. Daarbij wordt met vooral gewezen op de vestiging in Delft. Deze onderzoektak voor biotechnologie zal verder worden uitgebreid naar 2.000 werknemers. De andere drie divisies zitten in Zwitserland.
De krachtenbundeling moet leiden tot een extra omzet van zo’n 500 miljoen euro op jaarbasis en 350 miljoen aan synergievoordelen op ebitda-niveau. Dat zal overigens niet direct, maar pas over een paar jaar gerealiseerd kunnen worden. Het is natuurlijk afwachten of dat daadwerkelijk zal gebeuren. Beide bedrijven vormen zo op het oog in ieder geval wel een fraaie match. De ambities op middellange termijn zijn in ieder geval hoog. Men mikt op een autonome omzetgroei van 5 tot 7 procent per jaar en denkt een ebitda-marge van 22 tot 23 procent te kunnen behalen. De nettowinst moet jaarlijks in de dubbele cijfers uitkomen.
De taxaties van analisten voor DSM gaan door de aangekondigde fusie fors op de schop. Ten eerste gebeurt dat om het resultaat van de fusie met Firmenich te kunnen verwerken, maar ook vanwege de verkoop van de Materialendivisie. Het dividendrendement bedraagt 1,70 procent en de jaaromzet zoals gezegd 11,5 miljard euro. De huidige ebitda-marge bedraagt 20,3 procent en de omzetgroei zou dit jaar neerkomen op 6 procent.
Auteur heeft privé geen positie, cliënten van Fintessa hebben het aandeel DSM in portefeuille.