Het aantal woningverkopen veerde in het derde kwartaal onverwachts op in Amsterdam (+4,0%), Rotterdam (+6,0%), Den Haag (+3,3%) en Utrecht (+11,7%). Deze toename lijkt te komen door de coronacrisis.
Sinds april 2020 zijn er veel meer woningen te koop gezet in de grote steden waardoor er in de zomermaanden veel transacties hebben plaatsgevonden. Het ING Economisch Bureau verwacht dat de opleving van de woningverkoop tijdelijk is en dat de coronacrisis uiteindelijk overal in het land voor afkoeling op de woningmarkt zal zorgen.
Woningverkoop in vier grote steden veert op
In het derde kwartaal veerde de verkoop van bestaande woningen onverwachts flink op. In de vier grote steden zagen we de grootste stijging in ruim een jaar. In Utrecht steeg de verkoop in dit kwartaal met maar liefst 11,7% vergeleken met een periode eerder (seizoensgecorrigeerd). Vanaf de tweede helft van 2019 leek er juist sprake van een dalende trend in de woningverkoop in Utrecht en Amsterdam en een stabilisering in Rotterdam en Den Haag. De coronacrisis lijkt deze trend tijdelijk te hebben doorbroken.
Meer woningaanbod en tijd om te verhuizen in de zomer
Nederlanders hebben vanaf april 2020 meer woningen te koop gezet en de zomermaanden vaker dan anders doorgebracht in eigen land. “De combinatie van meer aanbod en meer tijd om te verhuizen heeft er vooral in de grote steden voor gezorgd dat er in de zomer meer woningen van eigenaar zijn gewisseld”, aldus ING-econoom Mirjam Bani. Zo zegt een kwart van de consumenten in de afgelopen drie maanden een stijging te zien in het aantal te koop bordjes in de eigen straat, terwijl dit voor de corona-uitbraak nog 17% was. Omdat de coronacrisis de onzekerheid op de woningmarkt heeft verhoogd, veranderen woningeigenaren van verkoopstrategie en willen ze eerst hun huidige woning verkopen voordat ze op zoek gaan naar een nieuwe woning. Bani: “Voor de coronacrisis kochten veel huiseigenaren juist eerst een nieuwe woning, voordat ze hun huidige woning verkochten”. Vooral in de grote steden heeft dit extra aanbod op de zeer krappe woningmarkt er voor gezorgd dat meer huizenzoekers een geschikte woning hebben gevonden. Dit zien we in het derde kwartaal terug in een stijging van het aantal woningtransacties. Daarnaast speelt mogelijk een rol dat veel huishoudens deze zomer minder uitgebreid op vakantie zijn gegaan. Zo konden er in de zomermaanden meer woningoverdrachten1 plaatsvinden.
Coronacrisis zal uiteindelijk zorgen voor afkoeling op de woningmarkt
Hoewel het er door de recente ontwikkelingen op lijkt dat de woningmarkt bijna immuun is voor de coronacrisis, verwacht het ING Economisch Bureau dat de opleving van de woningverkoop in de vier grote steden van tijdelijke duur is. De coronacrisis zal uiteindelijk overal in het land leiden tot afkoeling van de woningmarkt. Naar verwachting zien we dit in de eerste helft van 2021 als eerste terug in een daling van het aantal woningtransacties. Vervolgens vertaalt dit zich in een effect op de woningprijzen2. De coronacrisis zet namelijk op vier verschillende manieren neerwaartse druk op de woningprijzen:
- Minder vertrouwen zal ervoor zorgen dat huishoudens hun verhuiswens vaker uitstellen.
- Investeerders worden door de crisis terughoudender, uit angst voor lagere huuropbrengsten en prijsdalingen.
- De crisis verlicht de woningmarktkrapte op korte termijn: de instroom van buitenlandse migranten is sinds maart flink teruggevallen en remt zo de bevolkingsgroei en woningvraag, vooral in de grote steden.
- De betaalbaarheid van koopwoningen zal verslechteren, door een combinatie van inkomensverliezen van huishoudens en een mogelijke stijging van de rentes.
