Een frisse start is anders. Ook in 2022 geen voorjaarsduik en voor de tweede keer op rij starten we het jaar in lockdown. De Visie van Marten van Garderen, econoom ING.
Transactiedata geven een eerste inzicht hoe de Nederlandse economie aan de start is verschenen. Transactiegegevens geven ons een goed beeld van hoe de consumentenaankopen van goederen en diensten zich ontwikkelen. Met pinbetalingen, iDEAL-transacties en geldopnames (als indicator voor contante betalingen) zitten we kort op de bal als het gaat om waar en hoe hard de lockdown onze economie raakt.
En wat zien we? Sinds de start van de ’harde lockdown’ op 19 december 2021 is de totale waarde van deze transacties (pin + iDEAL + ATM) flink teruggevallen. In de 1e twee weken van de lockdown lag het transactieniveau gemiddeld 8% onder wat we ‘normaal’ gesproken hadden kunnen verwachten, terwijl het in de 1e helft december nog iets daarboven zat. Sinds het sluiten van de niet-essentiële winkels is op plekken waar normaliter non-food producten worden verkocht de terugval logischerwijs het grootst geweest.
In de eerste twee weken van de lockdown lag de pin-omzet bij non-food winkels ruim 60% onder ‘normaal’. Bouwmarkten en woonwinkels zaten rond de -70% en ‘fashion’ zelfs op ruim -90%. Ook op plekken waar diensten aan consumenten worden aangeboden is vanaf 19 december een flinke stap verder teruggezet. Bij recreatieve en culturele activiteiten (musea, bioscoop, sporthallen, pretparken, etc.) ligt de waarde van de pinbetalingen zo’n 90% onder ‘normaal’. Restaurants (en cafés) zitten gemiddeld op -70%. Afhaal en bezorging kunnen daar de schade enigszins beperken.
Pin-omzet
Tegelijkertijd is de pin-omzet in de food retail op peil gebleven. Kennelijk verschuiven er wat consumentenuitgaven van horeca richting de supermarkt en voedingsspeciaalzaken. Consumenten hebben hun aankopen eind 2021 dus flink teruggeschroefd. Geen enkele lockdown is natuurlijk precies gelijk, maar vergelijken we met de lockdown van eind 2020 – die qua maatregelen veel op de huidige lijkt – dan ligt het transactieniveau in de eerste drie weken nu minder ver onder ‘normaal’ dan toen.
Mogelijk zijn veel winkeliers deze keer (nog) beter voorbereid en weten ze sneller in te springen op de verandering van de situatie. Daarnaast kan meespelen dat ‘click & collect’ deze keer direct een alternatief bood, terwijl dat in 2020 pas na twee maanden een optie werd. Wellicht zijn sommige consumenten ook iets minder terughoudend bij het doen van aankopen. Het kan haast niet anders dan dat we de flink lagere transactieomzetten zullen terugzien in cijfers over de particuliere consumptie, en daarmee ook in de totale groei van de Nederlandse economie. Wat dat betreft hebben we onze verwachtingen voor de bbp-ontwikkeling in het laatste kwartaal van 2021 en het eerste van dit jaar dan ook naar beneden bijgesteld. Hiermee komt de door ING verwachte groei over heel 2022 ook lager uit, op 3,3% tegen eerder nog 3,6%. Al met al, een klein beetje een kille start van het jaar in plaats van een frisse
Elke ochtend beleggingstips ontvangen? Meld u gratis aan voor Cashcow Daily!