Martine Hafkamp (Fintessa): ‘Shanghai streeft Dow Jones voorbij’

Geplaatst door | Website: www.fintessa.nl | Nog geen reacties VS, China, Tips Analisten, Interviews

2016 zal niet anders worden dan 2015: een volatiel beleggingsjaar. En Europa is minder interessant dan de meesten denken. Althans dat vindt Martine Hafkamp, algemeen directeur van Fintessa. Hoe kijkt zij terug op de aandelenmarkten van 2015?

Martine Hafkamp: 'Shanghai streeft Dow Jones voorbij'

Martine Hafkamp: “Als een roller coaster met grote pieken en diepe dalen. Het past in het beeld van 2014 en het was aan het begin van het jaar voorspeld. Ook de centrale banken hebben het van te voren aangegeven. Beleggers kunnen dus niet zeggen dat ze niet gewaarschuwd waren. Redenen waren er genoeg: kwantitatieve verruiming (QE), ECB, Griekenland, snel oplopende langerentetarieven in Europa, China en grondstoffen (olie!). Het feit dat er door de lage rente geen alternatief is, maakt dat aandelen gevraagd blijven.”

De ontwikkeling van de rente in de Verenigde Staten is een van de grote onzekere factoren geweest. Niet dat het zal gebeuren, maar wanneer. Welk effect zal dat hebben op de waardering van aandelen?
“Het gaat niet om het eerste stapje, maar om de omkering van een trend. Het tempo zal daarom bepalend zijn, al zal het effect van de eerste verhoging van de rente reuze meevallen. Sterker nog, ik verwacht dat het een positieve invloed zal hebben. Een renteverhoging is een teken van kracht. Zelfs bij een renteverhoging blijft de rente historisch laag. Meestal reageren de markten aanvankelijk heftig op een rentestap, maar na verloop van tijd blijkt het erg mee te vallen. Vorige periodes van renteverhogingen, die een jaar of twee in beslag nemen, gingen gepaard met koersstijgingen op de beurs. Alleen als de centrale bank verkeert zit qua timing kunnen de gevolgen stevig zijn. Zo verhoogde in het verleden de ECB de rente nog vlak voor het uitbreken van de kredietcrisis.”

Een of meer renteverhogingen in de Verenigde Staten zal, zo menen sommigen, de uitstroom van kapitaal uit Aziatische landen vergroten. Hoe groot is dat gevaar?
“Dat gevaar is aanwezig, maar veel minder groot dan in 1997 en 1998 tijdens de Azië-crisis. Beleggers die hun dollars wilden terugsluizen naar de Verenigde Staten, hebben dat inmiddels wel gedaan. Deze landen hebben zich inmiddels gewapend tegen een herhaling. De valuta’s zijn niet meer een-op-een gekoppeld met de dollar en ze beschikken nu over redelijk wat reserves. Wel luidt veel (overheids)schuld van Aziatische landen in dollars. Als de dollar verder aantrekt ten opzichte van deze valuta’s, kunnen de rente en aflossingen op deze schuld moeilijker worden opgebracht.”

Zal de groei van opkomende landen extra worden getemperd als de uitstroom van kapitaal groter is dan verwacht?
“Ja uiteraard, om te groeien heb je kapitaal nodig. Maar bedenk dat deze uitstroom al gaande is sinds mei 2013, toen toenmalig Fed-president Bernanke aankondigde dat het gratis geldbeleid eens ten einde zou komen. De markten hebben het grotendeels ingeprijsd. De hogere financieringslasten daarentegen kunnen wel een lagere economische groei veroorzaken.”

China heeft bijna het hele jaar hoog op de agenda van de beleggers gestaan. De Chinese yuan wordt nu beschouwd als een van de sleutelvaluta’s. Welk effect zal dat hebben op de waardering van de yuan?
“Vrijwel geen. Een voorwaarde voor de opname van de yuan in het mandje van het IMF is vrije verhandelbaarheid. Aan deze voorwaarde is nog niet voldaan. Maar het gaat wel meer die kant uit. Daarbij zal de yuan normaal gesproken sterker worden, omdat de Chinese economie nog steeds groeit.”

China gaat op de aandelenmarkten een steeds grotere rol spelen. Eind 2014 zijn veertien nieuwe bedrijven opgenomen in de MSCI Emerging Market Index, waardoor het belang van Chinese bedrijven in deze index is gestegen tot 26,2%. Zal de Chinese beurs (Shanghai) net zo belangrijk worden als de DAX, Dow Jones, FTSE, S&P en andere toonaangevende markten?
“Waarom niet belangrijker? Die kant gaat het wel op. Binnen de MSCI Wereld heeft China nog maar een weging van 1%, terwijl de omvang van de economie 7-8% is. De economie van China is dan wel groot en de beurs in absolute getallen ook, maar relatief gezien zeker nog niet. Ongeveer 5% van alle Chinezen is met beleggen bezig, terwijl in de ontwikkelde markten deze percentages veel hoger zijn. Het belang van de Chinese beurzen is dus voor de gemiddelde Chinees in de straat minimaal. Er is dus ruimte voor veel stijging. Er zijn echter (nog) niet genoeg beursgenoteerde aandelen in China en ze zijn (nog) niet volledig vrij verhandelbaar. Veel zal afhangen van de regulering van de Chinese beurs. Dit proces ontwikkelt zich langzaamaan.”

Wat zullen in de komende vijf jaar de belangrijkste beurzen zijn in de wereld en waarom?
“Je moet nu niet de keuze voor de komende vijf jaar willen maken. Sta altijd open voor de wijzigende omstandigheden wereldwijd. Maar, met de kennis van nu zijn dat: China, India, Verenigde Staten (Nasdaq, NYSE), Duitsland en Zwitserland.”

In de VS zijn de omzetten in het derde kwartaal van 2015 met 4,4% gedaald en de nettowinsten met 3,3%. Bovendien lijkt er nauwelijks sprake te zijn van een groei van de wereldhandel. Kortom, is de ontwikkeling van de bedrijfsresultaten niet een groter gevaar dan de rente?
“Jazeker. Maar het een heeft wel met het ander te maken. Mede door de lage rente konden bedrijven goedkoop lenen om het dividend te verhogen en/of eigen aandelen in te kopen. Dat is in de VS op grote schaal gebeurd. Genoemde cijfers zijn echter gemiddelden voor de hele beurs. Haal olie, gas en grondstoffen eruit en de cijfers zien er aanzienlijk zonniger uit. Het gaat niet overal slecht. Beleggers zullen meer en meer moeten gaan selecteren. Kijk dicht bij huis: ook in de AEX zijn er enorme verschillen tussen winnaars en verliezers, net als tussen sectoren. Een index is niet meer dan een gemiddelde. Door winnaars goed te selecteren en vooral verliezers te vermijden, kom je een heel eind. Maak een onderscheid tussen nieuwe en oude economie en tussen bedrijven die zich tijdig aanpassen aan de veranderende omstandigheden en bedrijven die te lang blijven hangen in het oude.”

“Helaas moeten we constateren dat het beleid van de ECB niet zo veel effect heeft gesorteerd”

De euro/dollar staat onder druk en is niet ver meer verwijderd van de door menigeen voorspelde pariteit. De daling van de euro komt nog niet tot uitdrukking in een stijging van de inflatie. Bovendien zien we op de lange termijn dat een daling en stijging van de euro/dollar hetzelfde verloop laat zien als de ontwikkeling van het bnp in de eurozone. Zorgt de ECB met zijn monetaire beleid niet voor meer onrust in plaats van voor de gewenste rust?
“Helaas moeten we constateren dat het beleid van de ECB niet zo veel effect heeft gesorteerd. Aan de andere kant, waar hadden we gestaan zonder de acties en vooral woorden van de ECB? Het is toch vooral de olieprijs die voor (on)rust zorgt op de financiële markten. We leven in een wereld die gekenmerkt wordt door structureel lagere groei, lage inflatie en lage rente. Alleen onverwacht heftige schokken kunnen daar misschien verandering in brengen, een oorlog of iets dergelijks ingrijpends. Deze situatie is het gevolg van een enorme vergrijzing in de westerse wereld en China, grote schulden en de voortschrijdende digitalisering. Daar kunnen ook centrale banken weinig tegen uitrichten. We zullen ermee moeten leren leven. En daar komt Schumpeter om de hoek kijken, want door de lage rente worden zwakke bedrijven in leven gehouden die eigenlijk zouden moeten verdwijnen. Daardoor worden middelen niet rendabel aangewend (nieuwe industrieën, innovaties). Het proces van creatieve destructie wordt door de centrale banken gefrustreerd.”

ECB-president Draghi heeft meerdere keren een oproep gedaan aan de overheden om de economie een impuls te geven, maar zij blijven hangen in de bezuinigingen. Zal het gevolg daarvan zijn dat we moeten leren leven met een periode van lage groei, wellicht in combinatie met een lage inflatie?
“Ja, tenzij de olieprijs snel oploopt. Inderdaad zouden overheden meer kunnen doen, maar dan in positieve zin, door het bevorderen van nieuwe industrieën. Een mooi voorbeeld in deze is de omschakeling die Finland ooit maakte van een houteconomie naar een geavanceerde mobieletelefooneconomie. Dat proces was mede door de overheid tot stand gebracht. Zoiets kan natuurlijk overal.”

De prijzen van commodities zijn de afgelopen jaren met meer dan 50% gedaald. Wanneer is het weer interessant om in grondstoffen te beleggen of is de periode van commodities definitief voorbij omdat zij geen bescherming meer vormen tegen koersdalingen op aandelenmarkten?
“Grondstoffen en aandelen zijn tegenwoordig inderdaad sterker gecorreleerd dan ‘vroeger’ en zullen dat naar verwachting ook blijven. De periode van grondstoffen is zeker niet definitief voorbij. Ze zijn echter pas interessant wanneer de marktprijs lager ligt dan wat het kost om ze uit de grond te halen. Dat moment lijkt hier en daar aangebroken en zit er voor andere grondstoffen aan te komen. Maar de cyclus beslaat doorgaans een generatie (zeker 10-20 jaar). Er is te veel overcapaciteit. Er wordt, om marktaandeel te houden, nog steeds te veel geproduceerd.”

En wat is uw visie op vastgoed?
“Selectief interessant, maar let er wel op dat de aanvangsrendementen lager zijn dan voor de kredietcrisis. Winkelcentra zijn het nieuwe zorgenkindje door de opkomst van online retail. Alleen geavanceerde winkelcentra zullen overleven. Verder staan er nog steeds erg veel kantoorgebouwen leeg. Daarentegen bieden woningen op gewilde locaties wel perspectief.”

Wat is uw visie voor 2016: welke regio’s en sectoren zijn interessant? En wat zijn uw verwachtingen voor de AEX?
“Een nog volatieler jaar. Eindstand AEX 500. Iedereen zegt dat je in Europa moet zijn, omdat hier aandelen nog ondergewaardeerd zijn. Maar, als iedereen dat zegt, zijn de posities al ingenomen. Wie moet er dan nog kopen? Ik zeg: koop aandelen van bedrijven waar je veel van verwacht, ongeacht waar ze genoteerd staan. En, koop aandelen van Westerse ondernemingen met een aantrekkelijk dividendrendement die veelal ook belangen hebben in opkomende markten. Sectoren waarin je moet zitten: online retail, cybersecurity, alternatieve energie, health technologie, vrije tijd, biotechnologie, Internet of Things en de cloud.”

Wat zijn de 10 meest kansrijke aandelen op basis van uw visie op 2016, en waarom?
Adidas, Grandvision, Alibaba en Priceline: de consument krijgt meer te besteden.
Microsoft en Alphabet: grote ondernemingen met een niet (meer) in te halen dominante marktpositie.
General Motors: gemiddelde leeftijd van het wagenpark in de Verenigde Staten is 11 jaar en is aan vervanging toe.
General Electric: vrijwel klaar met het verkopen van GE Capital, kan zich nu extern gaan focussen op de industriële markten, de integratie van Alstom zal tot hogere winsten leiden.
Roche en Medtronic: gezondheid is het grootste goed van de mens en hoe houden we de gezondheidszorg betaalbaar en voor iedereen bereikbaar?
En dan nog een toegift in de vorm van twee thema’s die met trackers in te vullen zijn:
HACK: cyber security, alles gaat via internet, hackers ook.
GEX: aandacht voor alternatieve energie zal alleen maar verder toenemen.”

Wat zijn de valkuilen voor 2016?
“Te stellige verwachtingen ten aanzien van het sterker worden van de dollar en het vooral beleggen in Europa. Het loopt altijd anders. Beleggen is kiezen, je kunt niet alles kopen. Je moet beleggingen kiezen die aansluiten op jouw doelstellingen en je niet laten leiden door de waan van het moment. Een andere valkuil is uit angst je aandelen verkopen bij een tussentijdse correctie. Zoals gezegd verwacht ik dat 2016 volatieler zal worden. Beleggers moeten uitkijken met het te vroeg oppakken van verliezers, alleen omdat de koers lager is dan een tijdje geleden. Sommige bedrijven gaan ten onder, simpel omdat het management niet tijdig de koers heeft bijgesteld.”

Het interview met Martine Hafkamp staat in het nieuwe nummer van Cash.

Elke ochtend beleggingstips ontvangen? Meld u gratis aan voor Cashcow Daily!


Deel dit artikel

Geschreven door:

Eddy Schekman

Eddy Schekman woont en werkt vanuit China en houdt zich vooral bezig met duiding van het financiële nieuws voor ondernemende beleggers. Sinds 2008 publiceert hij voornamelijk voor het Cash platform.


De berichten op Cashcow kunt u ook lezen via de distributieplatforms LinkedIn, Twitter of Facebook. Vragen worden alleen beantwoord via deze website en niet via social media. Haatdragende of respectloze vragen/reacties zal ik niet in behandeling nemen.


Bekijk alle 19611 berichten van Eddy Schekman

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Terug naar het nieuws overzicht

Door de site te te blijven gebruiken, gaat u akkoord met het gebruik van cookies. meer informatie

De cookie-instellingen op deze website zijn ingesteld op 'toestaan cookies om u de beste surfervaring te geven. Als u doorgaat met deze website te gebruiken zonder het wijzigen van uw cookie-instellingen of u klikt op 'Accepteren' hieronder, dan bent u akkoord met deze instellingen.

Sluiten