De discussie over een fundamentele verschuiving in het economische beleid woedt al maanden en er lijkt een consensus te ontstaan dat de rente laag moet blijven om de investeringen in infrastructuur, ook in groene infrastructuur, te stimuleren.
Er is zelfs de roep om een energietransitieplan dat rechtstreeks wordt gefinancierd door de Europese Centrale Bank, schrijft macroanalist Florent Delorme van vermogensbeheerder M&G.
De recente commentaren van Olivier Blanchard, voormalig hoofdeconoom van het IMF, wijzen allemaal in dezelfde richting: de schuld en het begrotingstekort hoeven niet noodzakelijk te worden aangepakt in een context van lage groei en lage rentetarieven, zolang er maar investeringsprogramma’s mee worden gefinancierd die de structurele problemen van een economie kunnen oplossen. Tegelijkertijd woedt in de Verenigde Staten het debat over de moderne monetaire theorie, die stelt dat de overheid grote infrastructuurprojecten mag opstarten om de economie te ondersteunen en dat de overheid die mag laten financieren door de Amerikaanse centrale bank.
Economen lijken geleidelijk af te stappen van de bestaande orthodoxie die al decennia heerst en opschuift naar een interventie-visie. Econoom Hélène Rey, hoogleraar economie aan de London Business School, schreef dat “de terughoudendheid van Duitsland om meer te investeren in zijn economie en om de vraag te ondersteunen nauwelijks is te verklaren door voorzichtigheid of verstandig langetermijnbeheer. Vandaag investeren in verouderende infrastructuur en in de energietransitie zou de kosten voor de krimpende Duitse bevolking in de komende decennia zeker drukken. Dat geldt met name in een periode van zeer lage reële rentevoeten zoals we die nu kennen.” Haar collega Jean-Paul Betbeze, voormalig hoofdeconoom van Crédit Agricole, zei: “Als de ECB de opwarming van de aarde in aanmerking neemt als factor die invloed heeft op de inflatie, zal zij groene obligaties kopen en groene programma’s goedkoper financieren.”
Investeringen stimuleren groei en inflatie
De veranderende economische doctrine probeert een antwoord te verschaffen op de lage groei en inflatie in de eurozone. Een grootschalig investeringsplan in infrastructuur met de steun van de ECB zou de groei, de inflatie en de productiviteit kunnen stimuleren en tegelijk ook een antwoord bieden op de ecologische uitdagingen.
Door groene obligaties met lage rentevoeten te kopen zou de ECB de privésector ondersteunen in de uitrol van duurzame investeringen. Dat is een variant op de ‘helikoptergeldtheorie’, die erop gericht is de creatie van geld op de reële economie te richten. Deze variant zal mogelijk op brede steun kunnen rekenen, omdat er over de klimaatproblematiek een zekere consensus bestaat en in diverse landen spreken politici zich voor dergelijke plannen uit.
De kans is dus groot dat door de overheid gesteunde infrastructuurprojecten de komende tien jaar een belangrijk element in de wereldeconomie zullen worden. Zal dat Keynesiaans geïnspireerde beleid de inflatie weer aanwakkeren? Misschien wel, maar de deflatoire druk die de globalisering genereert, is van dien aard dat economen bereid lijken het risico van geldcreatie te nemen.
Elke ochtend beleggingstips ontvangen? Meld u gratis aan voor Cashcow Daily!
