We weten allemaal dat de rente omhoog gaat. Waarom doet men dan nog zo nerveus over het moment van een renteverhoging in de Verenigde Staten. Een gesprek met Martine Hafkamp, directeur Fintessa Vermogensbeheer, over de prijs van het geld maar ook over de kansen.
Martine Hafkamp: “Elke vorm van onzekerheid maakt de markt nerveus. Het is de omkering van de trend. We hebben jaren een dalende trend gehad en dat lijkt nu te gaan veranderen. De huidige nervositeit is te verklaren uit het feit dat de wereldeconomie de afgelopen jaren zwaar heeft geleund op de historisch lage rente. Overheden en in mindere mate bedrijven en particulieren hebben gezamenlijk zo’n enorme schuldenlast op zich genomen dat een serieus hogere rente wereldwijd voor enorme problemen zorgt. Op de beurs niet in het minst. Omdat in de VS beursgenoteerde bedrijven al zes kwartalen op rij de winsten hebben zien dalen, zijn de koerswinsten toe te schrijven aan de lagere rente. De huidige koersniveaus van aandelen zijn waarschijnlijk terecht, maar wel is de lage rente volledig ingeprijsd evenals de verwachting dat deze nog lange tijd laag zal blijven. Iedere hint op een verhoging is dus vloeken in de kerk. Het is niet dat een verhoging van een kwart procent rampzalig is, maar de richting van de rente baart beleggers wel zorgen. Een stap omhoog impliceert meer stappen omhoog in de toekomst en in een met schulden overladen economie (volgens Donald Trump zou de VS bij een 2% hogere rente failliet zijn) is er weinig ruimte voor verhogingen. Tenzij de groei aantrekt, maar ja…”
“Het is overigens maar zeer de vraag of de rente wel op korte termijn verhoogd gaat worden. Ten eerste geeft de Fed zelf aan dat de reële evenwichtsrente (de rente waarbij de economie in evenwicht is gecorrigeerd voor inflatie) rond nul balanceert. Zo bezien is de huidige Fed Funds Rate van 0,4% dus te hoog en niet te laag. Bovendien groeit de economie van de VS maar zeer gematigd en duiden bijvoorbeeld de inkoopmanagers indices op een verdere afname van de groei. Daar kwam Fed-lid Lail Brainard nog bovenop met haar opmerking dat de stijging van de dollar de afgelopen jaren gelijk stond aan een rentestijging van 2%. Het effect is hetzelfde. Tenslotte zijn er nog de presidentsverkiezingen. De kans dat de Fed voor die tijd iets doet is klein.”
Men stelt dat een stijgende rente slecht is voor de aandelenmarkten, maar als de risicopremie hetzelfde blijft dan zal het effect van een stijgende rente toch minimaal zijn.
“Ja, maar dat is meer een emotioneel verhaal dan een rationeel. Het ligt er volledig aan in welk klimaat de rente verhoogd wordt. In het verleden hebben we periodes gekend waarin de rente geleidelijk steeg en de aandelenbeurzen ook. Maar in een situatie van lage economische groei en een oplopende inflatie (stagflatie) is een renteverhoging ronduit rampzalig.”
Een stijgende rente is toch ook een teken van kracht, van stijgende winsten en hogere marges.
“Dat kan, maar op dit moment is de Amerikaanse economie verre van krachtig. De winstmarges van de bedrijven zijn torenhoog en kunnen haast alleen nog maar dalen. Als die vanaf hier verder stijgen dan gaat dat ten koste van de lonen en die hebben juist jarenlang onder druk gestaan. Dat verklaart ook deels de populariteit van kandidaat Trump onder de lagere middenklasse.”
Ongetwijfeld zal een stijgende rente een gevoel van onzekerheid met zich meebrengen. Beleggers zullen dus moeten proberen om hun risico’s te beheersen. Zouden ze de sterk gestegen aandelen voor een deel moeten vervangen door de achterblijvers?
Niet per se de achterblijvers, maar wel andere sectoren en dan natuurlijk kwaliteit. Bij een lage rente waren vooral nutsbedrijven, consumptiegoederen en telecom populair vanwege hun hoge dividend. Bij een stijgende rente komen bijvoorbeeld banken en verzekeraars weer in zwang. Dat zijn inderdaad overwegend achterblijvers, maar het is niet zo dat iedere achterblijver koopwaardig is omdat het een achterblijver is. Overigens is een mogelijk stijgende rente geen reden om het beleid rigoureus om te gooien.”
Er wordt gesteld dat de opkomende markten weer aantrekkelijk beginnen te worden. Maar waar geeft u de voorkeur aan: Europa of de opkomende markten.
“Beleggen is spreiden. Via grote multinationals kan men ook profiteren van de ontwikkelingen in de opkomende markten. Uiteraard zijn er uitzonderingen zoals Chinese internetbedrijven, Naspers, Aziatische banken, et cetera.”
De Amerikaanse markten zijn ongeveer goed voor 50% van de wereldhandel in effecten. Betekent dat ook dat je Amerikaanse aandelen in portefeuille moet hebben?
“Kijk vooral naar sectoren waar je een goede groei in verwacht, en zoek daar de winnaars in uit. Bepaalde sectoren zijn sterk vertegenwoordigd in de VS (technologie). Wanneer men een goed gespreide portefeuille over veel verschillende sectoren wil hebben is een diversificatie naar Amerikaanse aandelen noodzakelijk. Wanneer er een gelijkwaardig bedrijf in Europa te koop is hoef je niet uit te wijken. Of het hoofdkantoor in Zaandam, de VS of Ierland staat, maakt me niet uit.”
Financiële robots rukken op in de financiële industrie, stellen sommige analisten, wetenschappers en trendwatchers.
“De komst van Blockchain zal grote gevolgen hebben in de financiële wereld, vooral op administratief gebied. Het zal de kosten verder drukken. Voor bedrijven die niet in deze technologie geïnvesteerd hebben, zal het lastig worden omdat ze te duur worden ten opzichte van de goedkopere concurrentie. Het beleggingsadvies/financieel advies zal nog niet zo snel overgenomen worden door robots. Het is ook zeer de vraag in hoeverre mensen geadviseerd willen worden door robots. Je kunt dan bijvoorbeeld je ongenoegen niet meer kwijt. Bovendien moeten financiële robots, of computers die beleggingsbeslissingen nemen, worden geprogrammeerd. Wie doet dat en hoe? Gaat dat bijvoorbeeld bij een beursdaling voor extra verkoopdruk zorgen, omdat ze zich bijvoorbeeld op technische analyse richten? Zijn succesvolle robots niet hun eigen doodsteek, omdat er dan te veel geld naar toe vloeit waardoor ze geen outperformance meer kunnen behalen?”
Wat moet een beginnende belegger met weinig geld doen? Een handjevol indextrackers kopen zodat hij de hele wereld in ‘bezit’ heeft. Ik denk dan aan een tracker op de AEX, DAX, S&P 500, Nasdaq, China, Japan, Indonesië, Rusland en een commodity-index.
“Ja, maar of dit de juiste mix is, vraag ik mij af. Beter is een tracker op de MSCI-wereldindex, een high dividend tracker op Emerging Markets en een wereldwijde obligatie- en eventueel een vastgoedtracker. Het hangt ook een beetje van je insteek af; heb je affiniteit met beleggen, lijkt het je leuk en heb je er tijd voor, dan is het misschien interessanter om individuele aandelen te selecteren en te volgen. Maar als je er totaal geen interesse in hebt en geen tijd, dan zou ik inderdaad een (paar) trackers kopen en op de plank leggen. Gefaseerd, bijvoorbeeld met maandelijkse automatisch af te schrijven bedragen, instappen in zo’n wereldtracker is ook een goed idee. Besef wel dat zowel de goede als de minder goede bedrijven in zo’n tracker zijn opgenomen.”
Dit Interview staat in Cash magazine nummer 4. Wilt u het blad ontvangen, klik dan hier.
Elke ochtend beleggingstips ontvangen? Meld u gratis aan voor Cashcow Daily!