Eerder deze maand lieten de PMI’s al zien dat het herstel van de covid-19-schok doorzet. De Visie van Arjen van Dijkhuizen, econoom ABN Amro, op China.
De recente data passen bij onze visie dat de Chinese economie ook in het derde kwartaal sterk blijft groeien. Dit komt vooral doordat er nog steeds inhaaleffecten zijn en het stimulerende beleid dat na de covid-19-schok is gevoerd nog doorwerkt. Omdat dit inhaaleffect vanzelf wegebt en het macro-economische beleid wordt bijgesteld (met weer meer nadruk op het beperken van de schuldopbouw) gaat de groei weer normaliseren. Al met al blijft China goed op koers om een positieve jaargroei te noteren van circa 2%, als enige van de belangrijkste economieën. We verwachten dat de jaargroei in 2021 versnelt naar 8%. Dat komt vooral door basiseffecten: het zwakke eerste kwartaal van 2020 verdwijnt volgend jaar immers uit de cijfers.
Ook binnenlandse vraag begint op te leven
Het herstel wordt nog altijd geleid door de industrie. De groei van de industriële productie versnelde in augustus naar 5,6% j-o-j (juli: 4.8%). Maar nu China de pandemie steeds meer onder controle heeft en de effecten van het stimulerende beleid doorsijpelen, toont ook de binnenlandse vraag herstel. Voor het eerst sinds de covid-19-schok lieten de detailhandelsverkopen in augustus weer positieve jaargroei zien, van 0,5% j-o-j (juli: -1,1%). De horeca gerelateerde uitgaven stegen over augustus met 10%; op jaarbasis laten deze nog krimp zien (-6% j-o-j in augustus) maar dat is veel minder dan in maart (-46%). De investeringen namen over augustus met 9% toe. Over het gehele jaar genomen bedraagt de krimp van de investeringen nu nog 0,3% j-o-j, ten opzichte van -1,6% in juli en -24,5% in februari. Ook cijfers over de uitvoer, de vastgoedmarkt en de kredietverlening wijzen erop dat het Chinese herstel breder gedragen wordt.
Handelscijfers opmerkelijk robuust na (of dankzij?) covid-19-schok
Ook de handelscijfers van China laten een snel herstel zien van de covid-19-schok. Zoals we eerder aangaven bleef de uitvoer van China behoorlijk op peil in het tweede kwartaal, ondanks de ineenstorting van de mondiale groei en de wereldhandel. Deze bovengemiddelde prestatie is mede te danken aan een pandemie gerelateerde stijging van de uitvoer van medische artikelen, waaronder mondkapjes, en van computers/technolo-gische producten (door de toename van thuis werken). Ook het feit dat China de productiecapaciteit eerder weer op de rails had dan de concurrenten is een belangrijke factor geweest hierbij. Recentelijk speelt ook het weer opleven van de externe vraag een rol, na het heropenen van de economieën van de belangrijkste handelspartners. De uitvoergroei versnelde in augustus naar een 17-maands hoogtepunt van 9,5% j-o-j. Ook de PMI uitvoerindices zijn in de afgelopen maanden duidelijk verbeterd. Ondertussen blijft de invoergroei ondanks het aantrekken van de binnenlandse vraag wat achter bij de uitvoergroei (augustus: -2,1% j-o-j). Prijsfactoren spelen daarbij echter ook een rol. In volumetermen zien we wel een verbetering. Zo namen de invoervolumes van bijvoorbeeld olie en ijzererts in juni en juli flink toe.
Handel VS-China stabiliseert
Vanwege de escalatie van het handels- en technologieconflict is de handel tussen de VS en China in de afgelopen jaren fors afgenomen. Sinds 2018, toen de VS begon met het heffen van China-specifieke tarieven (en vice versa), doet de Chinese invoer uit de VS het een stuk slechter dan gemiddeld. Het aandeel van de VS in de Chinese invoer is afgenomen van 9% in 2016 tot ongeveer 6% nu. Toch is de Chinese invoer vanuit de VS sinds eind 2019, toen gewerkt werd aan het zogenoemde ‘Fase 1’ handelsakoord, redelijk gestabiliseerd. De laatste maanden importeert China weer meer uit de VS, vooral landbouwproducten. Dat past bij de in het kader van het Fase 1-akkoord gemaakte afspraken. En passant zorgt China ervoor dat sommige strategische voorraden worden verhoogd.
Ondertussen doet de Chinese invoer uit Nederland het de laatste jaren juist beter dan gemiddeld. Dit jaar is deze goederenstroom opnieuw aanzienlijk toegenomen. In het bijzonder de Nederlandse uitvoer van machines, melkpoeder, varkensvlees (als gevolg van de schaarste in China door de varkenspest) en medicijnen doen het goed.
Over de langere termijn is China’s nieuwe dual circulation strategie gericht op het versterken van de binnenlandse consumptie als drijver van de groei. Dat is op zich niets nieuws. Deze strategie moet China echter ook minder kwetsbaar maken voor een onzekerder externe omgeving met meer protectionisme en China’s positie als mondiaal handelscentrum waarborgen. Dat houdt ook in dat China de binnenlandse productie van voor aanbodketens kritische goederen, zoals halfgeleiders, zal gaan opvoeren (en daarmee zal de invoer daarvan dus afnemen).
