Wat kunnen centrale banken zoals de Fed of de ECB doen wanneer de economische groei afneemt – en de groei gáát een keer afnemen, dat is onvermijdelijk – tegen een achtergrond van zeer lage (2,25-2,5% Fed) tot écht zeer lage (0% ECB) rentes? In het verleden reageerden de centrale banken op een groeivertraging met renteverlagingen. In de VS was een verlaging van 4 à 5 procentpunt nodig om de economie terug op het groeipad te krijgen. Die ruimte is er deze keer niet.
Wat gaan ze doen? Lael Brainard is een van de leden van het rentecomité van de centrale bank in Washington. Onlangs zei ze wel iets te zien in een beleid gericht op het instellen van een plafond voor langetermijnrentes. De Fed zou dan een vast topniveau voor de langetermijnrentes afkondigen en elke keer als de rentes daarboven dreigen uit te komen, in actie komen om dat te voorkomen.
In dat geval zou de centrale bank staatsobligaties opkopen net zolang totdat de rente weer onder het plafond zakt. Of zoals Brainard het eufemistisch zei: “Er zouden geen specifieke verplichtingen bestaan met betrekking tot de aankopen van staatsobligaties.” Vertaald vanuit het centraal bankiers naar de belegerstaal, betekent dat quantitative easing zonder limiet. Brainard staat in haar monetaire mijmeringen niet alleen. Haar collega Richard Clarida, de tweede man van de Fed, noemde dit eerder dit jaar al een optie.Vorig jaar schreef hij tot in detail op hoe de Fed dat beleid zou kunnen uitvoeren. Voormalig Fed-voorzitter Ben Bernanke schreef er eveneens over en ook academici houden zich inmiddels bezig met dit onderwerp.
Volgens Lorie Logan, baas van de afdeling van de centrale bank in New York die het monetaire beleid van de Fed uitvoert, zal de bank in de toekomst structureel veel meer staatsobligaties moeten kopen dan normaal om de rentes in de VS aan te sturen. Het wordt dus niet alleen quantitative easing zonder een financiële limiet, maar ook zonder tijdslimiet blijkbaar. Echt nieuw zijn die plannen overigens niet. Er is een land waar die plannen al enige tijd werkelijkheid zijn.
De centrale bank van Japan is al jaren bezig met het zogeheten QQE met YYC-beleid, nadat de bank eerder QQE met NIRP uitprobeerde. QQE staat voor quantitative and qualitative easing, YCC voor yield curve control (ofwel controle van de rentecurve) en NIRP voor negative interest rate policy (het beleid van negatieve beleidsrentes).Ik noem het monetaire harakiri. Wen maar aan die nieuwe afkortingen, de kans is groot dat u ze in de toekomst hier ook vaker zult lezen. Beleggers doen er goed aan dit soort ontwikkelingen scherp in de gaten te houden.
Bekijk ook:
- De ECB tot allen die lijden onder de lage rente: Lekker Puh
- Bij twijfel de Fed niet inhalen
- Tot ziens dollar, hallo goud