Het eeuwige beleggersdilemma blijft de afweging tussen de verwachte economische ontwikkelingen op korte termijn en de bij de toekomstige trend behorende waardering van de aandelenmarkten.
Juist in de buurt van diepte- of hoogtepunten in de aandelenmarkten en de economische bedrijvigheid is de onzekerheid op zijn grootst, waarna de koersontwikkeling op de aandelenmarkten ook de grootste omslag toont. Voor de timing van de bodem van de aandelenmarkt geldt dat die in de afgelopen vijftig jaar gemiddeld zo’n zeven maanden vóór het dieptepunt van de winstontwikkeling viel.
Van overwegend belang is dus timing. Bekende vooruitlopende indicatoren, zoals verschepingen van grondstoffen, vrachttarieven, huizenprijzen en transacties in de VS, geven echter nog geen indicaties van verbetering. Na de verscherpte daling van de economische bedrijvigheid sinds begin oktober vorig jaar, grotendeels door de versnelde afbouw van voorraden in het bedrijfsleven, zou een geleidelijk voorraadherstel in de komende maanden de economische bedrijvigheid kunnen gaan ondersteunen, maar….momenteel is daar nog geen bewijs van.
De aandelenmarkten hebben hun eigen leidende indicatoren. Als we kijken naar een elftal leidende indicatoren voor de aandelenmarkten (zoals bijvoorbeeld sentiment en momentum) geven negen van de elf een ‘oververkochte’ markt aan; een teken voor een komend herstel, maar… deze situatie kan ook nog wel een langere periode aanhouden.
Een andere leidende indicator is de winsttaxatie voor de genoteerde bedrijven. Als voorwaarde voor een substantieel herstel op de aandelenmarkt geldt dat de winsttaxaties aanzienlijk naar beneden bijgesteld dienen te zijn in de voorafgaande periode, zodat er geen overdreven optimisme meer bestaat. Momenteel zijn de winsttaxaties voor 2009 gemiddeld ruim 20% (Europa) en ruim 25% (VS) naar beneden bijgesteld. Voor de AEX geven de winsttaxaties voor 2009 een daling van ruim 40% ten opzichte van 2007 aan. Vergeleken met de daling van ruim 50% van de index sinds 2007 lijkt er voldoende verrekend, maar… de huidige onzekere fase kan nog tot een verdere tijdelijke overdrijving leiden.
Bij de afweging tussen de verwachte economische ontwikkelingen op korte termijn en de juiste waardering van de aandelenmarkt voor de toekomst, zitten we er momenteel tussenin. Voor beleggers geldt voorlopig het handhaven van een voorzichtig beleggingsbeleid, maar ook nauwlettend volgen van de leidende indicatoren teneinde tijdig het roer te kunnen wenden.