Econoom Azad Zangana en obligatiehandelaar Jamie Stuttard van Schroders verwachten hele grote problemen in Europa in 2013. De nieuwe maatregelen van de Europese leiders maken geen einde aan de crisis. 2013 wordt het jaar van de defaults en afwaarderingen: nieuwe voorwaarden zijn vérstrekkend.
Nog meer plamuur
De nieuwe maatregelen door de Europese regeringsleiders aangekondigd, zijn een klein stapje in de goede richting, maar vormen op geen enkele manier de gewenste ‘silver bullet’ die een einde kan maken aan de eurocrisis, meent Azad Zangana, Europees econoom van Schroders.
Intussen is het wachten op Portugal. Wanneer zal het land de handdoek in de ring gooien en om steun vragen (zoals Griekenland en Ierland dat eerder deden). De kosten voor Portugal om te lenen zijn de afgelopen maanden sterk gestegen en een reddingsactie is daarmee aantrekkelijk én onvermijdelijk geworden. Op de achtergrond is dat een belangrijke reden waarom Europa haast heeft gemaakt met nieuwe maatregelen. Want als de Portugese crisis niet bedwongen wordt, kunnen Spanje, België en Italië snel volgen. Wanneer die landen uitgekocht zouden moeten worden met Europese steun, loopt het kostenplaatje tot het jaar 2018 op tot 2,7 biljoen euro en dat is zelfs voor mevrouw Merkel te veel om mee akkoord te gaan.
Riemen vast in de Eurozone: defaults en afwaarderingen in aantocht in 2013
De aanstaande Europese lente zou wel eens van heel korte duur kunnen zijn, zo verwacht Jamie Stuttard, bij Schroders verantwoordelijk voor de Europese en Britse obligatiehandel. Alle ogen zijn op Portugal gericht want de druk op dat land is geenszins verdwenen. En Europa als geheel heeft ook grote problemen. De crisis duurt voort omdat Europa blijft worstelen met zaken die niet zijn opgelost, met de onzekerheden in enkele specifieke Europese obligatiemarkten en het fiscale gedrag van de landen. Kortom: de vorige week aangekondigde nieuwe maatregelen zijn verre van een ‘game-changer’.
De pogingen om te komen tot hervorming van het fiscale en begrotingsgedrag van de lidstaten, lijken niet realistisch. Er wordt te sterk vertrouwd op de oorspronkelijke en gebrekkige eisen van het stabiliteits- en groeipact (het op regels gebaseerde kader voor de coördinatie van de verschillende nationale begrotingen in de eurozone).
En wat betreft de overheden in problemen, Griekenland heeft de wijzigingen in zijn leenvoorwaarden geaccepteerd, terwijl Ierland het voorstel heeft afgewezen. De Ieren kiezen ervoor om hun lage vennootschapsbelasting te handhaven ten koste van een renteverlaging. Dit zet de schijnwerper op de uitdaging om de belangen van afzonderlijke landen af te stemmen met het collectieve geheel. Dit blijft hét centrale punt van de Europese worsteling in de reeks van crises waarmee zij wordt geconfronteerd.
Million dollar question
De omvang van het steunpakket – de omvang van het EFSF/ESM is weliswaar verhoogd maar een injectie van extra liquiditeit op de korte termijn zal waarschijnlijk het probleem van de hoge schuldenlast op de langere termijn niet kunnen oplossen. Bovendien doen de aankondigingen niets aan de zorgelijke situatie rond de Spaanse banken. En er is geen specifiek hulpprogramma voor Portugal voorgesteld. Dit laat een prangende vraag voor de markten onbeantwoord: zal Portugal het derde land worden dat een EU/IMF reddingspakket ontvangt?
Zorgen rond het Spaanse bankwezen – de aankondigingen doen niets om de bezorgdheid rond de Spaanse banken op te lossen. Tegelijkertijd het we nog geen heftige sell-off gezien en een vervolgens uitbodemen van de Spaanse en Italiaanse markten. Dit is meestal een voorwaarde voor de markten voordat ze beginnen aan een beslissende koerswijziging. Obligatieposities die al lang in portefeuille zitten en zijn opgebouwd in betere tijden (toen de verwachtingen nog heel anders waren dan nu) zijn nog niet van de hand gedaan. Het effectief rendement van de Spaanse 10-jaars obligatie is opgelopen richting de range van 5,25% tot 5,5%, een hoogtepunt in de afgelopen negen jaar.
Portugal – tot slot: het ontbreken van een specifiek pakket steunmaatregelen voor Portugal (waar 10-jaars leningen dit jaar zijn verhandeld voor prijzen die duiden op een effectief rendement van tussen de 7% en 7,5%) laat een vraag onbeantwoord die voor de markten speelt op zeer korte termijn. Zal Portugal het derde land van de eurozone worden dat een EU/IMF bail-out moet aanvragen? Het risico blijft bestaan dat de markten gaan voor de ‘drie-stappen-dans’ die we zagen in zowel de Griekse als de Ierse ‘bail-outs’: een grootschalige dumpen dat uitliep in een reddingsplan dat in een weekeinde in elkaar is getimmerd, gevolgd door een kortstondige rally en dan een bredere besmetting als de markten zich vervolgens zorgen beginnen te maken over wie het volgende ‘zwakste land’ zal zijn binnen de eurozone. Dit zou kunnen betekenen dat het overslaat naar Spanje.
Elke ochtend beleggingstips ontvangen? Meld u gratis aan voor Cashcow Daily!