De markten waren blij met de nieuwe politieke leiding in Griekenland en Italië. De hoop is dat de nieuwe regering in beide landen het begrotingstekort te lijf gaat. Aandelen veerden op en de risicospread op staatsobligaties in de eurozone werd kleiner. Het optimisme was echter van korte duur. Wat is er anders?
De economische cijfers uit de eurozone blijven aan de zwakke kant. De industriële productie noteerde de grootste maanddaling sinds februari 2009 en de inkoopmanagersindex wijst op aanzienlijke verdere zwakte. De ZEW, de Duitse voorlopende indicator, nadert het laagste punt van 2008. De bbp-groei bedroeg het derde kwartaal 0,2% op kwartaalbasis (niet geannualiseerd) en was daarmee in overeenstemming met de zwakke groei van het tweede kwartaal. In België kwam de economie tot stilstand en in Nederland en Portugal was sprake van een krimp. De trend is neerwaarts in alle landen die tot nu toe cijfers hebben gepubliceerd; het ziet ernaar uit dat de eurozone het vierde kwartaal een recessie ingaat.
Groeivooruitzichten
Ook de nieuwe prognoses van de Europese Commissie onderstrepen de belangrijkste uitdaging waar de eurozone zich op dit moment voor gesteld ziet: hoe verbeteren we de groeivooruitzichten? De Commissie heeft in vergelijking met de prognoses dit voorjaar het verwachte groeitempo voor 2012 fors verlaagd. De verwachting is nu dat Griekenland en Portugal in een diepe recessie blijven en dat de groei in Italië op nul uitkomt. De groeivooruitzichten voor Duitsland, Frankrijk, Spanje, Nederland en België zijn meer dan gehalveerd. De Commissie voorziet een hogere verhouding schulden/bbp voor alle landen op deze lijst. De boosdoener? Lagere groei en een licht lagere inflatie.
Noodfonds
De beoogde verhoging van het noodfonds voor de eurozone blijkt lastig. Zolang de structuur van het EFSF onduidelijk is, staan buitenlandse beleggers niet te popelen om over de brug te komen. In de huidige omvang kan het fonds Griekenland, Ierland en Portugal opvangen, maar niet Italië of Spanje. De ECB koopt daarnaast maar schoorvoetend staatsobligaties in. Naar onze inschatting wil de ECB de druk op de lidstaten houden om bezuinigingsmaatregelen door te voeren. Het is echter spelen met vuur om de markten de 10-jaarsrente in Italië tot boven de 7% te laten opstuwen en die in Spanje tot boven de 6%.
Uit diverse bronnen blijkt dat institutionele beleggers de aankoop van perifere obligaties aanzienlijk hebben verlaagd en in veel gevallen eerder per saldo verkopen. De risicospread is daarmee verhoogd voor Griekenland, Portugal, Frankrijk en België en zelfs ook Nederland (al ligt de spread op Nederlandse obligatieleningen verhoudingsgewijs nog laag).
Obligaties
Indexgebonden obligaties hebben we verlaagd van overwogen naar neutraal, Frankrijk en Italië, de twee grote spelers in deze index, stonden onder druk. Linkers hadden hier meer last van dan nominale staatsobligaties. Als Italiaans indexgebonden papier nog veel verder naar beneden gaat, bestaat de kans dat het de benchmark uit wordt gezet. We vinden het gezien dat risico niet verstandig om de overwogen positie te handhaven. Nu de economie in de eurozone struikelt, zal de inflatie waarschijnlijk bij het streefdoel van de ECB achterblijven. De opbrengst is herbelegd in nominale staatsobligaties, waardoor we hierin nu een geringere onderweging hebben.
Door: Joost van Leenders, beleggingsspecialist BNP Paribas
Elke ochtend beleggingstips ontvangen? Meld u gratis aan voor Cashcow Daily!